1:289  CAP.  I.  DE  COGNITIONE  DEI.  A8;  B7;  C7.]  tur  a  nobis.  A  suis  enim  virtutibus  manifestatur  Dominus:  quarum  vim  quia  sentimus  intra  nos,  et  beneficiis  fruimur,  vividius  multo  hac  recognitione  nos  affici  necesse  est,  quam  si  Deum  imaginaremur,  cuius  nullus  ad  nos  sensus  perveniret.  Unde  intelligimus,  hanc  esse  rectissimam  Dei  quaerendi  viam,  et  aptissimum  ordinem:  non  ut  audaci  curiositate  penetrare  tentemus,  ad  excutiendam  eius  essentiam,  quae  adoranda  potius  est  quam  scrupulosius  disquirenda;  sed  ut  illum  in  suis  operibus  contemplemur,  quibus  se  propinquum  nobis  familiaremque  reddit,  ac  quodammodo  communicat.  Quo  respiciebat  apostolus  quum  diceret  (Act.  17,  27),  non  longe  quaeritandum  esse,  quippe  qui  praesentissima  sua  virtute  habitet  in  unoquoque  nostrum.  Proinde  David,  inenarrabilem  eius  magnitudinem  ante  confessus,  postquam  ad  operum  commemorationem  descendit,  eam  ipsam  se  enarraturum  profitetur  (Psal.  145).  Quare  et  nos  in  eam  Dei  investigationem  incumbamus,  quae  sic  suspensum  admiratione  ingenium  teneat,  ut  efficaci  sensu  penitus  simul  afficiat.  Et  quemadmodum  docet  alicubi  Augustinus  (in  Ps.  144),  quia  illum  non  possumus  capere,  velut  sub  eius  magnitudine  deficientes,  ad  opera  respiciamus,  ut  eius  reficiamur  bonitate.  15.  Porro  eiusmodi  notitia  non  modo  ad  Dei  cultum  excitare  nos  debet,  sed  ad  spem  quoque  futurae  vitae  expergefacere,  et  erigere.  Quum  enim  animadvertamus,  quae  Dominus  tum  clementiae,  tum  severitatis  suae  specimina  edit,  inchoata  duntaxat  et  semiplena  esse:  haud  dubie  ad  maiora  sic  ipsum  praeludere  reputemus  oportet,  1)  quorum  manifestatio  plenaque  exhibitio  in  aliam  vitam  differtur;  2)  e  converso,  pios  ab  impiis  quum  videamus  afflictionibus  gravari,  iniuriis  concuti,  calumniis  opprimi,  contumeliis  probrisque  lacerari;  scelestos  contra  florere,  prosperari,  quietem  cum  dignitate  obtinere,  idque  impune:  protinus  colligendum  est,  alteram  fore  vitam,  in  qua  et  sua  iniquitati  vindicta,  et  merces  iustitiae  reposita  sit.  Ad  haec,  quum  observemus,  Domini  ferulis  saepius  fideles  castigari,  certo  certius  constituere  licet,  multo  minus  impios  eius  flagella  olim  evasuros.  Scitum  enim  est  illud  Augustini,  3)  si  nunc  omne  peccatum  manifesta  plecteretur  poena,  nihil  ultimo  iudicio  reservari  putaretur.  Rursus,  si  nullum  peccatum  nunc  aperte  Deus  puniret,  nulla  esse  divina  providentia  crederetur.  Fatendum  est  igitur,  in  singulis  Dei  operibus,  praesertim  autem  ipsorum  universitate,  non  secus  atque  in  tabulis  depictas  esse  Dei  virtutes;  quibus  in  eius  agnitionem,  et  ab  ipsa  in  felicitatis  possessionem  invitetur  universum  hominum  genus.  Porro  lucidissimae  quum  illic  appareant:  quorsum  tamen  potissimum  spectent,  quid  valeant,  quem  in  1)  sic  praeludere  reputandus  est  1539  .  45.  2)  Ante  1553  omnes  scribebant  diffundatur.  3)  Lib.  1.  de  civitat.  Dei  c.  8.  Calvini  opera.  Vol.  I.