8:288  Concludit  demum  Paulus:  Si  Deus  iram  suam  volens  ostendere,  et  notam  facere  suam  potentiam,  sustinuit  in  multa  patientia  vasa  irae  apparata  in  interitum,  ut  notas  quoque  divitias  gratiae  suae  faceret  erga  vasa  misericordiae  quae  praeparavit  in  gloriam:  non  esse  cur  litem  illi  quisquam  intentet.  Ludit  Pighius,  ut  solent  eius  similes,  in  voce  patientiae.  Imo  ferociter  se  iactat,  quasi  Deus  non  aliter  reprobos  quam  paterna  indulgentia,  [pag.  67]  obduret.  Non  aliter,  inquit,  vasa  ad  contumeliam  format  Deus,  quam  benigne  tolerando  qui  patientia  eius  abutentes  thesaurum  irae  sibi  accumulant.  Ubi  ergo  inter  fratres  nondum  natos  discrimen?  Praevidebat  Deus,  si  Pighio  creditur,  futuram  Esau  duritiem.  Quomodo  itaque  in  Iacob  eminet  electio  gratiae,  si  in  eodem  gradu  locatus  fuit  Esau,  donec  se  ipse  ex  filiorum  numero  expungeret?  Verum  saepius  in  brevissima  Pauli  sententia  refellitur  haec  tergiversatio,  quam  ut  aliunde  rationes  contrarias  accersere  opus  sit.  Vasa  aut  organa  quo  sensu  vocent  Hebraei,  quisquis  mediocriter  in  scriptura  exercitatus  est  non  ignorat.  Organa  ubi  audimus,  tum  Deum  praesidem  actionis  totius  et  autorem,  tum  manum  eius  directricem  praecedere  necesse  est.  Our  autem  vocantur  vasa  irae,  nisi  quia  iustam  severitatem,  qua  abstinuit  erga  alios,  in  istos  exercuit?  Et  cur  facti  sunt  vasa  irae?  Respondet  Paulus,  ut  iram  et  potentiam  in  illis  suam  Deus  ostenderet.  Dicit  apparata  in  interitum:  unde  aut  quomodo,  nisi  a  prima  origine  et  natura?  ut  quidem  vitiata  est  in  persona  Adae  totius  generis  humani  natura:  non  quod  altius  Dei  consilium  non  praecesserit:  sed  quia  ex  hac  scaturigine  emergit  Dei  maledictio,  et  generis  humani  interitus.  Praeparasse  enim  Deum  vasa  misericordiae  [pag.  68]  in  gloriam  testatur.  Si  hoc  speciale  est  electis,  reliquos  ad  interitum  aptatos  esse  constat,  quia  naturae  suae  relicti,  certo  iam  exitio  devoti  sunt.  Quod  enim  nugantur  quidam,  aptari  eos  propria  malitia,  adeo  insulsum  est,  ut  referre  pigeat.  Verum  est  istud  quidem,  reprobos  iram  Dei  sua  pravitate  accersere,  et  in  dies  accelerando  tandem  in  caput  suum  congerere.  Sed  hic  discrimen  quod  ex  arcano  Dei  iudicio  manat  a  Paulo  tractari,  in  confesso  est.  Dicit  etiam,  divitias  gratiae  Dei  patefieri,  dum  ex  opposito  vasa  irae  in  exitium  ruunt.  Hic  certe  non  audimus  quod  Pighius  garrit,  aequalem  esse  erga  omnes  gratiam:  sed  melius  Dei  bonitatem  illustrari,  dum  vasa  irae  sustinendo  ad  suum  finem  venire  patitur.  Quod  ad  patientiam  spectat,  in  promptu  est  solutio:  eam  cum  potentia  coniungi,  ut  non  sinat  tantum  Deus,  sed  quod  fit,  sua  virtute  moderetur.  Quod  et  Augustinus  scite  observat.l)  1)  Libro  contra  Iulianum  5  cap.  5.