6:284
proximo
loco,
inter
Deum
et
hominem
bonorum
operum
laudem
divideret,
ipse
refert.
Laborabat
in
refellenda
eorum
improbitate,
qui
excusationis
materiam
et
praetextum
ex
carnis
imbecillitate
captabant.
Quum
aliter
expedire
se
non
posset,
ad
hanc
responsionem
confugit,
sic
operari
in
nobis
Dei
gratiam,
ut
aliquas
nobis
partes
simul
relinquat:
quibus
si
quis
desit,
non
nisi
socordia
et
negligentia
sua
peccare
dicit.
Atque
id
est,
quod
in
mea
Institutione
prodidi:
mihi
veteres
eo
consilio
vires
humanas
plus
iusto
videri
extulisse,
ne
si
impotentiam
diserte
essent
confessi,
primum
philosophorum
ipsorum
cachinnos,
quibuscum
certamen
tunc
habebant,
excuterent:
deinde
carni,
suapte
sponte
nimis
ad
bonum
torpenti,
novam
desidiae
occasionem
praeberent.
Tum
continuo
post
subiicio:
Ergo
ne
quid
communi
hominum
iudicio
absurdum
traderent,
scripturae
doctrinam
cum
philosophiae
dogmatibus
dimidia
ex
parte
conciliare
illis
curae
fuit.
Praecipue
tamen
illud
secundum
spectasse,
ne
desidiae
locum
facerent,
ex
eorum
verbis
apparet.
Si
hoc
non
essem,
et
disertis
verbis,
et
simplici
animi
candore,
tunc
[pag.
72]
professus,
iure
nunc
Pighius
in
me
inveheretur.
Nunc
autem
quid
causae
habet,
cur
me
tam
atrociter
singulis
paginis
laceret,
quasi
de
veteribus
mentitus
fuerim,
quum
tamen
nihil
ex
adverso
proferat,
quod
non
conveniat
cum
meis
verbis?
Proponit,
Hilarium
liberi
arbitrii
viribus
tribuere
suas
partes
cum
Dei
gratia.
Respondeo
me
id
fuisse
iam
in
mea
Institutione
confessum.
Verba
quae
citat,
rationem,
quae
Hilarium
impulerit,
eandem
fuisse
ostendunt,
quam
illic
quoque
exposui.
Et
tamen
impudenter
me
mentiri
subinde
vociferatur.
At
dixi
vel
obscurius,
vel
magis
varie
loqui
veteres,
quam
ut
certo
colligi
possit
ipsorum
sententia.
Hi
autem
loci
nihil,
vel
obscuritatis,
vel
varietatis,
habent.
Respondeo,
quod
res
habet:
Hilarium,
quum
in
diluenda
obiectione
impediretur,
si
liberum
arbitrium
carere
prorsus
virtute
confessus
foret,
vim
illi
quidem
nonnullam
attribuisse,
sed
sine
certa
definitione,
qua
sciretur,
quantum
penes
hominem
esset.
Nunquam
ego
sane,
quin
liberum
arbitrium
passim
praedicent
veteres,
et
illi
plus
quam
par
sit
tribuant,
negavi.
Sed
admonui,
quod
etiamnum
confirmo,
sic
aut
variare,
aut
vacillare,
aut
perplexe
loqui,
ut
certi
fere
nihil
referre
ex
illis
liceat.
Ex
Basilio
duos
locos
citat,
quorum
prior
nihil
aliud
continet,
quam
humanae
naturae
descriptionem,
qualis
a
Deo
fuit
condita,
ne
malorum
suorum
culpam
homines
in
Deum
transferant.
Principio
igitur,
peccatum
negat
substantiae
hominis
fuisse
innatum,
sed
propria
illi
culpa
accidisse:
quod
nos
non
fatemur
modo,
sed
diligenter
tuemur.
Postea
virtutem
dicit
esse
voluntariam,
et
non
ex
necessitate.
Nobis
autem
inesse
liberum
arbitrium.
Hic,
|