6:279
RJESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
siasticos,
excepto
Augustino,
ita
ambigue,
aut
varie
in
hac
re
loquutos
dixerim,
ut
certum
quidpiam
ex
eorum
scriptis
haberi
nequeat.
Sed
primo
quae
vis
et
notio
sit
vocabuli
definit
Arbitrium
aut
pro
electione,
aut
convenientius
pro
voluntate
ipsa
accipi
vult:
liberum
autem
vocari
interpretatur,
quod
sui
iuris
est,
aut
sui
ipsius
habet
potestatem:
nempe
ita
faciendi
quidquid
facit,
ut
non
necessario
faciat,
sed
possit
non
facere.
Ego
vero,
quantum
ad
vocem
pertinet,
adhuc
profiteor,
quod
in
mea
Institutione
testatus
sum,
non
adeo
me
superstitiosum
esse
in
verbis,
ut
eius
causa
velim
contentionem
aliquam
movere:
modo
rei
intelligentia
sana
maneat.
Si
coactioni
opponitur
libertas,
libeium
esse
arbitrium,
et
fateor,
et
constanter
assevero:
ac
pro
haeretico
habeo,
quisquis
secus
sentiat.
Si
hoc,
inquam,
sensu
liberum
vocetur,
quia
non
cogatur,
aut
violenter
trahatur
externo
motu,
sed
sponte
agatur
sua,
nihil
moror.
Sed
quum
aliud
prorsus
vulgo
concipiant,
dum
hoc
epitheton
hominis
voluntati
attributum
vel
audiunt
vel
legunt,
haec
causa
est
cur
mihi
displiceat.
Si
quidem
ad
facultatem
[pag.
65]
viresque
referunt,
nec
impedire
possis,
quin
simul
ac
libera
fuerit
voluntas
dicta,
haec
pluribus
imaginatio
protinus
in
mentem
veniat:
habere
igitur
sub
potestate
sua
bonum
et
malum,
ut
alterutrum
eligere
suapte
virtute
queat.
Non
igitur
unius
voculaa
causa
frustra
litigo:
sed
causam
mihi
iustam
habere
videor,
cur
voculam
optem
sublatam
e
medio,
ad
quam
maior
prope
mundi
pars
tanto
periculo
impingit.
Quanquam
ne
cum
scripturae
quidem
usu
videtur
admodum
bene
convenire.
Libertas
enim
et
servitus
inter
se
pugnant:
ut
qui
alterum
dixerit,
alterum
neget.
Proinde,
si
serva
est
hominis
voluntas,
libera
simul,
nisi
improprie,
dici
non
potest.
Nunc
audiamus,
quid
spiritus
sanctus
pronunciet.
Contentus
autem
ero
uno
loco:
quia
non
de
re
ipsa,
sed
de
solo
nomine
quaestio
est.
Quum
sanctorum
conditionem
describit
Paulus,
constringi
captivos
sub
peccati
vinculis
testatur,
qua
parte
nondum
per
spiritum
Dei
sunt
liberati
(Rom.
7,
23).
Et
quum
de
hominis
natura
loquitur,
dicit
eum
venditum
esse
sub
peccato
(Rom.
7,
14).
Si
servi
sunt
ex
ea
parte
sancti,
qua
sibi
naturaeque
suae
adhuc
relinquuntur,
quid
de
hominibus
dicendum
erit,
in
quibus
sola
viget
ac
regnat
natura?
Si
post
regenerationem
non
nisi
dimidia
est
libertas,
quid
in
prima
carnis
generatione,
nisi
plena
servitus?
Quod
etiam
ipsum
antea
dixerat
Paulus.
Agit
enim
sexto
capite
gratias
Deo,
quod
a
peccato
liberati
fuerint
Romani,
cui
ante
serviebant
(Rom.
6,
17).
Videmus,
uirante
regenerationem
non
carnis
reliquias,
sed
totum
hominem
addicat
servituti.
Qui
ergo
liberum
asserit
arbitrium,
alio
idiomate
quam
spiritus
sanctus
utitur.
Et
tamen
inter
doctos
si
de
significatione
conveniat,
patior
ut
e^m
vo*
c
|