8:270  quam  summe  bonus  ad  eorum  damnationem  quos  iuste  praedestinavit  ad  poenam,  et  ad  eorum  salutem,  quos  benigne  praedestinavit  ad  gratiam.  Quantum  enim  ad  ipsos  pertinet,  quod  Deus  noluit,  fecerunt.  Quantum  vero  ad  omnipotentiam  Dei,  nullo  modo  id  efficere  valuerunt.  Hoc  quippe  ipso  quod  contra  Dei  voluntatem  fecerunt,  de  ipsis  facta  est  Dei  voluntas.  Propterea  namque  magna  opera  Domini  exquisita  in  omnes  voluntates  eius,  ut  miro  et  ineffabili  modo  non  fiat  praeter  eius  voluntatem,  quod  etiam  contra  eius  fit  voluntatem:  quia  non  fieret,  si  non  sineret:  nec  utique  nolens  sinit,  sed  volens.  Haec  pauca  ex  multis  excerpere  libuit,  unde  perspiciant  lectores,  1)  quam  verecunda  fronte  Pighius  Augustinum  a  nobis  disiungat,  adeoque  erroris  sui  suffragatorem  advocet.  Nam  in  continua  disputationis  serie,  huius  sancti  viri  testimoniis  subinde  utendum  erit.  Nunc  quod  praecipuum  est,  agamus:  nihil  hac  de  re  a  me  proditum,  nisi  quod  Deus  scripturae  oraculis  nobis  omnibus  clare  dictat.  Quod  ex  aeterna  Dei  electione  pendeat  salus  fidelium,  cuius  nulla  praeter  gratuitum  eius  beneplacitum  [pag.  34]  causa  reddi  potest,  diserta  sunt  Pauli  verba  primo  ad  Ephesios  capite.  Benedictus,  inquit  (v,  3  seq.),  Deus,  qui  nos  benedixit  in  Christo:  sicuti  nos  in  eo  elegerat  ante  mundi  creationem.  Audio  quid  garriat  Pighius:2)  Electum  esse  in  Christo  genus  humanum,  ut  quicunque  eum  fide  amplexi  fuerint,  salutem  consequantur.  Sed  in  hoc  commento  duae  sunt  crassae  hallucinationes,  quas  Pauli  verbis  refellere  promptum  est.  Nam  primo  certe  inter  electos  et  reprobos  mutua  est  relatio:  ut  stare  electio  de  qua  loquitur,  nequeat,  nisi  fateamur  Deum  certos  homines,  quos  illi  visum  est,  ab  aliis  segregasse.8)  Quod  ipsum  praedestinandi  verbo,  quod  bis  postea  repetit,  exprimitur.  Ad  haec  eos  dicit  electos  qui  fide  insiti  sunt  in  Christi  corpus:  quod  omnibus  nequaquam  commune  esse,  palam  est.  Solos  itaque  eos  designat,  quos  vocatione  sua  dignatur  Christus,  postquam  illi  a  patre  dati  sunt.  Fidem  vero  facere  electionis  causam,  nimis  absurdum  est,  atque  a  Pauli  verbis  dissentaneum.  Neque  enim,  quod  prudenter  animadvertit  Augustinus,4)  electos  esse  pronunciat,  quia  credituri  essent,  sed  ut  crederent:  non  electos  dicit  quos  Deus  praeviderat  fore  sanctos  et  immaculatos,  sed  ut  tales  fierent.  Item:  Non  1)  afin  que  ce  fust  comme  un  preparatif  aux  simples,  a  ce  qu'ils  ne  reiettent  point  comme  nouveau  ce  qu'ils  verront  avoir  este  si  bien  exprime  par  ce  sainct  docteur,  et  aussi  qu'ils  cognoissent  comment  ie  m'accorde  du  tout  avec  luy  (caett.  om.).  2)  et  ses  semblables.  3)  car  Dieu  en  choisissant  a  separe  les  siens  d'avec  les  autres,  tellement  qu'il  ne  peut  avoir  esleu  sans  avoir  quant  et  quant  reiette.  4)  Lib.  de  praedest,  sanct.  cap.  17,  18,  19.