8:269
269
PRAEDESTINATIONE.
270
cati,
iustificati,
glorificati
sunt,
non
dico
etiam
nondum
renati,
sed
etiam
nondum
nati
iam
filii
Dei
sunt,
et
omnino
perire
non
possunt.
1)
Rationem
mox
annectit:
Quia
talibus
omnia
Deus,cooperatur
in
bonum:
et
quidem
usqueadeo
prorsus
omnia,
ut
si
qui
eorum
deviant
et
exorbitant,
etiam
hoc
ipsum
eis
faciat
proficere
in
bonum:
quia
humiliores
redeunt
et
doctiores.
Quod
si
altius
conscenditur,
et
de
prima
hominis
creatione
movetur
quaestio,
eam
quoque
sic
exsequitur:2)
Saluberrime
confitemur,
quod
rectissime
credimus,
Deum
Dominumque
rerum
omnium,
qui
creavit
omnia
bona
valde,
et
mala
ex
bonis
exoritura
praescivit,
et
scivit
magis
ad
suam
omnipotentissimam
bonitatem
pertinere,
etiam
de
malis
bene
facere,
quam
mala
esse
non
sinere:
sic
ordinasse
angelorum
et
hominum
vitam,
ut
in
ea
prius
ostenderet
quid
posset
liberum
arbitrium:
deinde,
quid
posset
gratiae
suae
beneficium,
iustitiaeque
iudicium.
In
enchiridio
vero
ad
Laurentium3)
quod
residuum
[pag.
32]
dubitationis
esse
posset,
liberius
explicat:
Quum
extremo
die,
inquit,
in
iudicium
mundi
apparuerit
Christus,
tunc
in
clarissima
luce
sapientiae
videbitur,
quod
nunc
piorum
habet
fides,
antequam
manifesta
cognitione
videatur,
quam
certa,
immutabilis,
et
efficacissima
sit
voluntas
Dei:
quam
multa
possit,
et
non
velit:
nihil
autem
velit
quod
non
possit:
quamque
sit
verum,
quod
in
Psalmo
(115,
3)
canitur:
Deus
noster
in
coelo,
omnia
quae
voluit,
fecit.
Quod
utique
non
est
verum:
si
aliqua
voluit,
et
non
fecit.
Non
fit
ergo
aliquid,
nisi
omnipotens
fieri
velit,
vel
sinendo
ut
fiat,
vel
ipse
faciendo.
Nec
dubitandum
est,
Deum
facere
bene,
sinendo
fieri,
quaecunque
fiunt
male.
Non
enim
hoc
nisi
iusto
iudicio
sinit.
Quamvis
ergo
quae
mala
sunt,
in
quantum
mala
sunt,
non
sint
bona:
tamen
ut
non
solum
bona,
sed
etiam
sint
et
mala,
bonum
est.
Nam
nisi
esset
hoc
bonum,
ut
essent
et
mala,
nullo
-modo
esse
sinerentur
ab
omnipotente
bono.
Cui
procul
dubio
quam
facile
est
quod
vult
facere,
tam
facile
est,
quod
non
vult
esse,
non
sinere.
Hoc
nisi
credamus,
periclitatur
ipsum
fidei
nostrae
initium,
qua
nos
in
Deum
omnipotentem
credere
confitemur.
Tandem
clausulam
addit:4)
Haec
sunt
magna
opera
Domini,
exquisita
in
omnes
voluntates
eius:
et
tam
sapienter
exquisita,
ut
quum
angelica
et
humana
creatura
[pag.
33]
peccasset:
id
est,
non
quod
ille,
sed
quod
voluit
ipsa
fecisset,
etiam
per
eandem
creaturae
voluntatem,
qua
factum
est
quod
creator
noluit,
impleret
ipse
quod
voluit,
bene
utens
et
malis
tan-
1)
Omnia
fere
quae
hic
ex
Augustino
passim
describit
%n
gallico
strictius
et
brevius
dicta
leguntur.
2)
Lib.
de
corrept,
et
grat.
cap.
10.
3)
Cap.
95
seq.
4)
Ibid.
cap.
100.
|