6:259
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
Sextum
argumentum:
Quod
universam
naturam
damnamus:
quia
totum
quod
habet
homo
a
natura
vitiosum
dicimus.
Novum
hoc
non
esse,
ut
lateant
gratiae
inimici
sub
laude
naturae
testis
est
Augustinus.
1)
Ne
tamen
id
declinandi
causa
facere
videar,
respondeo,
et
Lutherum,
et
nos
omnes,
duplicem
constituere
naturam:
priorem,
qualis
a
Deo
condita
fuerat,
quam
puram
[pag.
37]
et
integram
fatemur
fuisse;
alteram
quae
lapsu
hominis
vitiata,
suam
integritatem
perdidit.
Huius
vitiositatis
culpam
homini
tribuimus,
non
referimus
in
Deum.
Hanc
doctrinam
si
improbat
Pighius,
cum
apostolo
expostulet,
qui
totidem
prope
verbis
id
ipsum
tradit
(Rom.
8,
22).
Aut
si
malit,
ex
Augustini
ore
respondebimus,
quod
libro
ad
Bonifacium
primo
habetur:
homines
esse
opus
Dei,
in
quantum
homines
sunt,
sed
sub
diabolo
esse,
in
quantum
peccatores
sunt,
nisi
inde
per
Christum
eruantur.2)
A
Deo
igitur
boni,
a
se
ipsis
mali
sunt.
Hic
rogatos
iterum
velim
lectores
ut
meminerint,
me
nondum
ex
instituto
has
quaestiones
tractare,
sed
tantum
breviter
occurrere
astutiae
Pighii:
qui
suis
calumniis
exosam
hominibus
reddere
voluit
nostram
doctrinam,
antequam
de
ea
cognoscerent;
et
quasi
praeoccupato
limine
ipsos
impedire,
ne
ad
eam
usque
cognoscendam
ingrederentur.
Quod
ergo
non
omnia
de
illis
dixi,
quae
ad
plenam
et
solidam
earum
explicationem
dicenda
forent,
eo
consilio
factum
est,
ne
quum
proprius
locus
venerit,
aut
remittere
huc
lectorem
cogerer,
aut
supervacuis
repetitionibus
frustra
onerare.
Quod
autem
ad
extremum
totam
Dei
doctrinam,
adductus
nescio
quibus
similibus
dissimillimis,
fore
ridiculam
obiicit,
si
dogmati
nostro
locus
detur,
nihil
aliud
dico,
nisi
in
tribus
verbis
omnium
brevem
et
expeditam
solutionem
esse
positam:
nempe,
si
expendimus,
hinc,
quid
homo
Deo
debeat;
illinc,
quid
in
homine
faciat
Deus.
Neque
enim
aut
facultate
nostra
metiri
officium
oportet,
cui
adstricti
sumus;
aut
in
hac
nuda
cogitatione
insistere,
quid
valeat
homo.
Verum,
sic
primo
habendum
est,
etiam
si
legis
iustitiam
nec
implere,
nec
inchoare
possimus,
eam
tamen
iure
a
nobis
requiri;
neque
nos
excusari
infirmitate,
aut
virium
defectu,
cuius
nt
vitium
a
nobis
est,
ita
culpa
nobis
imputanda
est;
deinde
usum
legis
alium
esse,
quam
communiter
imaginantur
homines,
[pag.
38]
Non
enim
bonos
facere
potest,
sed
reos
tantum
peragere,
tum
ignorantiae
praetextum
tollendo,
'tum
falsam
iustitiae
opinionem
et
inanem
virium
confidentiam
refutando.
Ita
fit,
ut
impiis
nulla
restet
excusatio,
quin
propria
conscientia
convicti
reatum,
velint
nolint,
sentiant.
Non
semper
|