49:253
253
CAPUT
XIII.
254
esse
vultis
(quod
quidem
nolle
esset
inhumanum),
debetis
studere
ut
leges
ac
iudicia
valeant,
ut
legum
praesides
populum
habeant
obsequentem,
quorum
beneficio
tranquillitas
omnibus
constat.
Ergo
violat
caritatem
si
quis
avapx^av
inducit,
quam
statim
consequitur
rerum
omnium
perturbatio.
Qui
enim
diligit
alterum,
legem
implevit.
Consilium
Pauli
est,
omnia
legis
mandata
revocare
ad
dilectionem,
ut
tum
sciamus
nos
rite
obtemperare
mandatis,
quum
dilectionem
servamus:
idque
ut
nihil
oneris
subire
detrectemus,
quod
ad
caritatem
servandam
faciat.
Ita
optime
confirmat
quod
praecepit
de
obedientia
magistratui
deserenda,
in
quo
posita
est
non
minima
pars
caritatis.
Caeterum
hic
impediuntur
nonnulli,
neque
satis
extricare
se
queunt
ex
hac
difficultate,
quod
Paulus
docet
impletam
esse
legem,
si
proximum
diligamus,
quia
hoc
modo
nulla
fit
mentio
cultus
Dei,
quem
omitti
minime
decebat.
Sed
Paulus
in
totam
legem
non
respicit:
tantum
de
officiis
loquitur,
quae
nobis
erga
proximum
demandantur
a
lege.
Et
sane
illud
verum
est,
impleri
totam
legem
quum
proximos
diligimus:
quoniam
vera
erga
homines
caritas
nonnisi
ex
Dei
amore
fluit,
atque
eius
est
testimonium,
sicuti
effectus.
Caeterum
Paulus
hic
tantum
meminit
secundae
tabulae,
quia
de
ea
tantum
erat
quaestio:
ac
si
dixisset:
defunctus
est
suo
officio
erga
totum
mundum,
qui
proximum
diligit
sicuti
se
ipsum.
Nugatorium
vero
est
sophistarum
cavillum,
qui
ex
hac
sententia
elicere
conantur
operum
iustificationem.
Non
enim
tradit
Paulus
quid
faciant
vel
non
faciant
homines,
sed
sub
conditione
loquitur,
quam
nullibi
adimpletam
reperias.
Nos
autem
quum
dicimus,
non
iustificari
homines
operibus,
non
negamus
quin
legis
observatio
vera
sit
iustitia:
sed
quia
nemo
eam
praestat,
neque
unquam
praestitit,
dicimus
omnes
ab
ea
excludi,
ac
propterea
unicum
esse
in
Christi
gratia
asylum.
9.
Illud
enim,
non
moechaberis.
Hinc
colligi
non
potest
quae
praecepta
in
secunda
tabula
contineantur:
quando
etiam
in
fine
subiicit:
et
si
quod
est
aliud
praeceptum.
Omisit
enim
mandatum
de
parentibus
honorandis.
Videri
tamen
absurdum
possit,
praeteritum
fuisse
quod
maxime
ad
rem
pertinebat.
Sed
quid
si
ideo
tacuerit,
ne
argumentationem
suam
obscuraret?
Sed
ut
id
non
ausim
asserere,
ita
video
nihil
hic
deesse
ad
id
quod
intendebat,
nempe
si
omnibus
praeceptis
nihil
aliud
sibi
voluerit
Deus
quam
ut
nos
ad
caritatem
institueret,
modis
omnibus
enitendum
ad
eam
nobis
esse.
Et
tamen
lector
non
contentiosus
facile
agnoscet,
Paulum
ex
similibus
probare
voluisse,
huc
tendere
totam
legem,
ut
mutua
inter
nos
colatur
caritas:
hoc
vero
subaudiendum
esse
quod
tacitum
reliquit,
non
ultimam
fovendae
pacis
et
fraterni
amoris
conservandi
partem
esse
obedientiam
erga
magistratus.
|