6:251
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
mula,
non
nisi
in
ea
doctrina
immorari
voluit,
quae
sola
ecclesiae
propria
est,
et
necessaria
cognitu
ad
salutem:
nihil
scilicet
valere
per
se
naturae
vires
ad
percipiendam
fidem,
ad
obedientiam
divinae
legis,
et
totam
spiritualem
iustitiam.
Quid
in
civilibus
et
externis
valeant,
quia
non
magnopere
fidei
interest,
noluit
curiosius
disputare.
Caeterum,
quod
summum
est
in
hac
quaestione,
et
cuius
gratia
reliqua
omnia
dicuntur,
quemadmodum
initio
propositum
fuit
a
Luthero
et
aliis,
ita
hodie
defendimus,
ac
ne
in
illis
quidem,
quae
dixi
ad
fidem
non
adeo
necessaria
esse,
aliud
interest,
nisi
quod
forma
loquendi
sic
fuit
mitigata,
ne
quid
offensionis
haberet.
Ubi
hanc
peregit
fabulae
partem,
ad
alium
actum
descendit,
ut
dogmatis
nostri
mysteria,
sicut
vocat,
in
apertam
lucem
eruat,
ex
illis
tenebris
quibus
abdita
sunt
apud
nos
ac
demersa.
Atque
hic
quum
de
obscuritate
nostra,
tum
de
varietate
conqueritur.
Nam
quum
per
se
tenebricosum
[pag.
26]
sit
mendacium,
nos
latebras
ad
fallendum
quaerere,
praeterea
tam
esse
inter
nos
dissimiles
ac
diversos,
ut
certum
aliquid
ex
omnibus
colligere,
infinitus
sit
labor.
Aiunt
unum
esse
lusciosorum
genus
qui
crepusculo
melius
quam
meridie
cernant.
Et
communiter
videmus
eos,
qui
tenera
sunt
debilique
oculorum
acie,
ad
plenam
lucem
si
prodeant,
magis
perstringi
et
hebetari.
Ex
eorum
numero
esse
Pighium
quis
neget?
Ut
eloquentiae
laudem
aliis
concedamus,
linguam
tamen
certe
habemus
non
adeo
impeditam
nec
perplexam.
Atque
in
hoc
serio
nos
laborare
omnes
animadvertunt,
ut
intelligamur.
Imo
nulla
magis
de
causa
nobis
adversarii
succensent,
quam
quod
nimis
familiarem
Christi
doctrinam
vulgo
fecerimus.
Solus
Pighius
nimiae
obscuritatis
nobiscum
expostulat.
Sed
hoc
est
quod
alibi
dixi:
more
puerorum,
qui
umbratiles
in
scholis
declamationes
habent,
omnia
rhetorum
praecepta
sine
delectu
in
usum
suum
applicat.
Legit
alicubi,
valere
hoc
ad
gravandum
adversarium,
si
obscuritatis
vitium
obiicere
illi
queas.
Arripuit,
quia
placebat,
et
nunc
temere
in
nos
detorquet.
Sed
huic
cupresso
nunc
non
erat
locus
:
quum
libri
nostri,
sine
alia
defensione,
se
plus
satis
ab
hac
futili
calumnia
vindicent.
Et
ipse
mox,
quasi
sui
oblitus,
methodum
mihi
saltem
et
perspicuitatem
tribuit.
An
ita
inter
nos
dissentiamus,
sicut
iactat,
eius
fuit
probare.
Nunc
quid
aliud
dicam,
nisi
omnia
in
nos
temere
effutire,
quibus
iis
tantum
exosa
redderetur
nostra
doctrina,
a
quibus
non
legitur?
Neque
enim
eorum
ullam
rationem
habet,
qui
nostra
vel
minimum
attigerint.
Postea
incipit
meis
verbis
explicare,
quid
communiter
sentiamus:
tametsi
ne
videatur
nimis
palam
pugnare
ipse
secum,
exceptione
utitur,
si
qua
sit
inter
nos
una
communis
sententia.
Vides
hic
lector,
hominem
constringi
simul
et
distrahi.
In
totam
Lutheranorum
sectam,
non
in
privatum
ex
|