52:25
25
CAPUT
IL
26
comparatio:
sed
maioris
et
minoris.
Humilitas
Christi
fuit,
e
summo
gloriae
fastigio
se
deiicere
ad
infimam
ignominiam:
nostra
humilitas
est,
nos
falsa
opinione
non
efferre.
Cessit
ille
suo
iure:
a
nobis
tantum
hoc
requiritur,
ne
plus
nobis
sumamus
quam
oportet.
Itaque
hinc
orditur,
quod
quum
in
forma
Dei
esset,
non
duxisset
sibi
esse
illicitum,
in
eadem
forma
se
gerere:
atqui
se
exinanivit.
Quam
igitur
absurdum
est,
quum
filius
Dei
ex
tanta
altitudine
descenderit,
nos,
qui
nihil
sumus,
efferri
superbia?
Forma
Dei
hic
maiestatem
significat.
Quemadmodum
enim
homo
ex
formae
adspectu
cognoscitur:
ita
maiestas,
quae
in
Deo
relucet,
ipsius
est
figura.
Aut
si
aptiorem
similitudinem
malis,
forma
regis
est
apparatus
et
splendor,
qui
regem
indicat:
ut
sceptrum,
diadema,
chlamys,
apparitores,
tribunal,
et
caetera
regni
insignia.
Forma
consulis,
toga,
praetexta,
sella
eburnea,
lictores
cum
virgis
et
securibus.
Christus
ergo
ante
mundum
conditum
in
forma
Dei
erat:
quia
apud
patrem,
gloriam
suam
obtinebat
ab
initio,
ut
dicit
Ioan.
17,
5.
Nam
in
Dei
sapientia,
priusquam
carnem
nostram
indueret,
nihil
humile
erat
vel
abiectum,
sed
magnificentia
Deo
digna.
Talis
quum
esset,
absque
iniuria
poterat
aequalem
se
Deo
gerere:
sed
non
prae
se
tulit
quod
erat,
neque
palam
sumpsit
in
oculis
hominum
quod
iure
suum
erat.
Non
rapinam
arbitratus.
Non
fuisset
iniuria,
si
aequalis
Deo
apparuisset.
Nam
quod
dicit,
non
fuisset
arbitratus,
perinde
valet
ac
Bi
dixisset,
sciebat
quidem
id
sibi
licere
fasque
esse.
Ut
sciamus
voluntariam
fuisse
submissionem,
non
necessitatis.
Hactenus
transtulerunt
in
modo
indicativo,
arbitratus
est:
verum
contextus
requirit
modum
subiunctivum.
Et
satis
usitatum
est
Paulo,
praeteritum
indicativi
pro
subiunctivo
accipere,
potentialem
(ut
vocant)
particulam
subaudiendo
av.
Sic
Rom.
9,
3,
fjuxo{X7]V,
pro
optarim:
et
1.
Corinth.
2,
8,
el
yap
eyvwaav,
si
cognovissent.
Nemo
autem
non
videt
Paulum
hucusque
de
Christi
gloria
tractare,
quae
ad
amplificandam
eius
submissionem
pertinet:
non
ergo
quid
fecerit
Christus
commemorat,
sed
quid
illi
facere
licuerit.
Porro
in
his
verbis
clare
asseri
aeternam
eius
divinitatem
qui
non
videt,
prorsus
est
caecus.
Nec
satis
verecunde
Erasmus,
qui
tam
hunc
locum,
quam
alios
similes
eludere
suis
cavillis
conatur.
Fatetur
quidem
ubique
Christum
esse
Deum
:
sed
quid
me
iuvat
orthodoxa
eius
confessio,
si
nulla
scripturae
autoritate
fulciatur
mea
fides?
Fateor
sane
Paulum
de
divina
Christi
essentia
non
facere
mentionem:
sed
non
sequitur
propterea
quin
locus
ad
profligandam
Arianorum
impietatem
sufficiat,
qui
fingebant
Christum
Deum
creatum
et
patre
minorem:
consubstantialem
negabant.
Ubi
enim
aequalitas
cum
Deo
absque
rapina,
nisi
in
sola
essentia
Dei?
Manet
enim
semper
idem
Deus,
qui
|