6:247
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
omnia
laudant
ac
mirantur,
quae
nos
quovis
modo
impugnant.
Fruatur
ergo
sane
sua
ista
in
tenebris
iactantia.
Sed
exstabit,
ut
spero,
in
luce
et
oculis
bonorum
mea
Institutio,
tantae
eius
impudentiae
testis
ac
vindex.
Neque
tamen
Irae
de
re
verbum
facturus
eram,
nisi
me
eius
improbitas
coegisset.
Sed
quum
toties
nos,
tanquam
indoctos,
nullius
ingenii,
nullius
iudicii,
ex
alto
superbiae
suae
fastigio
despiciat,
operae
pretium
fuit,
palam
fieri,
nec
ingenuum
hominem,
nec
gratum
esse,
qui
tam
crudeliter
eos
laceraret,
quorum
tamen
magisterio
nonnihil
adiutus
foret.
[pag.
20]
Quae
autem
postea
de
suo
admisceat,
ut
deformet,
aut
pervertat
bene
dicta,
non
est
huius
operis
excutere.
Summa
tamen
huc
redit,
in
illa
Dei
et
nostri
notitia,
dum
mutuo
inter
se
comparantur,
nos
iustum
Dei
iudicium
non
posse
intelligere,
quin
libero
nos
voluntatis
arbitrio
praeditos
sciamus,
et
in
nobis
positum,
ut
obediamus
praeceptis:
declinare
a
malo,
facere
bonum,
et
contra.
Ubi
hoc
constituit,
mox
ad
sententiae
nostrae
explicationem
aggreditur.
Atque
id
quidem
primum
ex
Lutheri
verbis,
quae
censebat
minus
accommodata
esse
ad
popularem
captum:
deinde
ex
meis,
quibus
etiam
per
totum
opus
insistit:
ut
in
meo
capite
totam,
ut
ipse
vocat,
sectam
nostram
oppugnet.
Haec
est
clausula
primi
libri.
Porro,
quoniam
hac
potissimum
machina
evertere
doctrinam
nostram
conatur,
quod
a
communis
sensu
maxime
abhorreat,
praefatur,
non
immerito
Lutherum
hoc
rudimento
suos
imbuere,
ut
carnis
rationi
ac
sapientiae
renunciare
discant:
quia
tantum
absurditatis
habeant
pleraque
eius
dogmata,
et
prae
aliis
hoc
quod
tractamus,
de
servo
hominis
arbitrio,
ut
quibus
persuadere
velis,
eruere
iis
oculos
mentis,
et
omnem
rationis
sensum
adimere
oporteat.
Illam
vero
sententiam,
quae
inter
christiani
nominis
homines
nihilo
plus
controversiae
habere
debuerat,
quam
unum
esse
Deum,
quibus
probis
lacerat?
imo
quam
ridiculis
cavillis
exagitat?
Pugnat,
inquit,
cum
apostolo,
qui
fidem
testatur
esse
ex
auditu
praedicationis.
Deinde,
si
vera
foret,
infantes
et
moriones
ad
fidem
percipiendam
sequetur
reliquis
omnibus
esse
magis
idoneos.
Quasi
vero
non
continuo
post
hunc
Pighii
nodum
solvat
Paulus,
quum
ex
arcana
Dei
revelatione
pendere
fidem
subiungit:
aut
quasi
hominem
stipitem
faciat,
qui
ratione
carnis
eum
spoliat,
hoc
est
inani
sapientiae
persuasione.
Verum,
ut
intelligat,
non
nobiscum
sibi
esse
certamen,
sed
cum
ipso
Paulo,
audiat
eius
verba,
si
aures
habet.
Animalis,
inquit,
homo
[pag.
21]
non
accipit
ea
quae
sunt
spiritus
Dei:
stultitia
illi
sunt,
nec
potest
cognoscere
quod
spiritualiter
diiudicantur
(1
Cor.
2,
14).
Reddat
ipse
quoque
nobis
rationem,
cur
ita
sit.
Nempe,
quia
infatuavit
Deus
sapientiam
huius
mundi,
|