49:246
illud,
quod
habemur
tanquam
mendaces,
et
tamen
sumus
veraces,
ete.
18.
Si
fieri
potest,
quantum
est
in
vobis.
Tranquillitas
et
sic
composita
vitae
ratio,
quae
nos
omnibus
amabiles
reddat,
non
vulgaris
est
dos
hominis
christiani.
Huic
si
studere
volumus,
non
modo
summa
aequitate,
sed
summa
etiam
commoditate
ac
facilitate
morum
praeditos
esse
oportet:
quae
non
modo
aequos
ac
bonos
conciliet,
sed
improborum
animos
inflectat.
Est
enim
hic
adhibenda
duplex
cautio
:
ne
sic
gratiosi
esse
affectemus,
ut
recusemus
quorumlibet
odia
suscipere
pro
Christo,
quoties
ita
necesse
fuerit.
Et
sane
videre
est
nonnullos,
qui
quum
ob
morum
suavitatem
animique
tranquillitatem
sint
omnibus
amabiles,
habeant
tamen
evangelii
causa
vel
propinquissimos
sibi
valde
infestos.
Deinde
ne
facilitas
in
assentationem
degeneret,
ut
vitiis
hominum
pacis
retinendae
studio
blandiamur.
Quoniam
ergo
id
non
semper
obtineri
poterat,
ut
pax
nobis
constaret
cum
omnibus,
duas
particulas
exceptionis
loco
attexuit,
si
fieri
p
o
t
e
s
t
,
et
quat
um
in
vobis
est.
Istud
porro
ex
pietatis
et
caritatis
officio
nobis
erit
aestimandum,
ut
pacem
non
violemus,
nisi
alterutro
coacti.
Sic
enim
fovendae
pacis
studio
multa
tolerare,
delictis
ignoscere,
comiter
remittere
summum
iuris
rigorem
convenit,
ut
simus,
quoties
ita
postulat
necessitas,
ad
bellum
acriter
gerendum
animosi.
Neque
enim
fieri
potest
ut
Christi
militibus
aeterna
sit
pax
cum
mundo,
cuius
princeps
est
Satan.
19.
Non
vosmet
ipsos
ulciscentes^
dilecti.
Malum,
quod
hic
corrigit,
gravius
est
illo
superiore
cuius
nuper
meminit,
ut
admonuimus:
utrumque
tamen
ex
eodem
oritur
fonte:
nempe
ex
immodico
nostri
amore
ac
ingenita
superbia,
quae
facit
ut
vitiis
nostris
benigne
indulgeamus,
alienis
autem
simus
inexorabiles.
Quoniam
ergo
morbus
ille
furiosam
ulciscendi
libidinem
omnibus
fere
ingenerat,
ubi
vel
minimum
tacti
sunt:
hic
praecipit,
quamlibet
graviter
laesi
fuerimus,
ne
tentemus
ipsi
vindictam,
sed
eam
Domino
permittamus.
Et
quoniam
non
facile
fraenum
admittunt
qui
semel
correpti
sunt
hoc
impotenti
affectu,
blanda
appellatione
quasi
manum
iniicit
ut
nos
retineat,
dum
nomine
appellat
dilectos.
Hoc
ergo
est
praeceptum,
ne
iniurias
factas
aut
ulciscamur,
aut
ulcisci
appetamus.
Additur
ratio,
quia
dandus
est
locus
irae.
Dare
autem
locum
irae
est
permittere
Domino
iudicandi
facultatem,
quam
ei
praeripiunt
qui
vindictam
aggrediuntur.
Quare
si
Dei
vices
usurpare
nefas
est,
neque
vindicare
licet:
quia
sic
Dei
iudicio
antevertimus,
qui
has
partes
sibi
servatas
voluit.
Simul
etiam
innuit,
et
Deum
habituros
vindicem,
qui
patienter
eius
auxilium
exspectant:
et
eos
qui
praeoccupant,
non
relinquere
locum
Dei
auxilio.
Caeterum
non
hic
modo
prohibet,
ne
manu
ipsi
nostra
vindictam
ex-
|