50:244
2.
Ecce,
ego
Paulus.
Nihil
gravius
potuit
illis
denuntiare
quam
ut
eos
prorsus
a
Christi
gratia
excluderet.
Sed
quid
hoc
sibi
vult,
Christum
nihil
profuturum
omnibus
circumcisis?
An
Abrahae
nihil
profuit?
imo
ut
prodesset,
circumcisionem
recepit.
Si
dicamus
id
valuisse
ante
Christi
adventum,
quid
de
Timotheo
respondebimus?
Notandum
est,
Paulum
hic
non
loqui
de
externa
modo
sectione,
aut
de
caeremonia,
sed
magis
disputare
adversus
impiam
doctrinam
pseudoapostolorum,
qui
eam
fingebant
esse
necessarium
Dei
cultum
et
simul
fiduciam
ingerebant
tanquam
operis
meritorii.
Haec
diabolica
figmenta
Christum
faciebant
inutilem.
Non
quod
abnegarent
pseudoapostoli
Christum,
aut
penitus
sublatum
vellent:
sed
inter
ipsius
gratiam
et
legis
opera
sic
partiebantur,
ut
dimidia
tantum
pars
salutis
ab
illo
esset
Reclamat
apostolus,
non
posse
hoc
modo
dividi:
nec
aliter
nobis
prodesse,
quam
si
ipsum
integrum
amplectamur.
Et
quid
aliud
hodie
faciunt
papistae,
nisi
quod
pro
circumcisione
nugas
a
se
inventas
obtrudunt?
huc
certe
tendit
tota
eorum
doctrina,
ut
Christi
gratia
operum
meritis
permisceatur:
quod
impossibile
est.
Christum
enim
dimidium
quisquis
habere
vult,
totum
perdit.
]
Et
tamen
valde
sibi
acuti
videntur
papistae,
quum
allegant
operibus
se
nihil
tribuere,
nisi
mediante
Christi
gratia.
Quasi
vero
alius
fuerit
Galatarum
error.
Neque
enim
a
Christo
deficere
se
credebant,
aut
renuntiare
eius
gratiae:
sed
peribat
tamen
illis
Christus,
quum
adulterata
esset
evangelii
doctrina
in
praecipuo
illo
capite.
Ista
loquutio:
Ecce
ego
Paulus,
non
parvam
emphasin
habet.
Coram
enim
se
opponit
et
nomen
dat,
ne
videatur
causam
dubiam
habere.
Et
quamquam
vilescere
apud
Galatas
coeperat
eius
autoritas,
tamen
ad
refellendos
omnes
adversarios
sufficere
asserit.
3.
Testificor
enim
rursum.
Probatio
est
proximae
sententiae,
sumpta
ex
loco
repugnandum.
Nam
qui
debitor
est
totius
legis
faciendae,
mortem
nunquam
effugiet,
quia
semper
manebit
sub
reatu.
Nemo
enim
unquam
reperietur,
qui
legi
satisfaciat.
Talis
igitur
obligatio
certa
est
damnatio
hominis.
Ita
fit
ut
nihil
ipsum
Christus
iuvet.
Videmus
ergo
ut
repugnent
ista
duo,
nos
esse
Christi
gratiae
participes,
et
rursum
obstringi
ad
totam
legem
implendam.
Verum
ita
sequetur,
neminem
ex
patribus
salvum
esse.
Quin
etiam
sequetur,
Timotheum
a
Paulo
fuisse
perditum
quum
fuit
circumcisus.
Vae
enim
nobis,
donec
a
lege
sumus
manumissi.
Ubi
autem
circumcisio,
illic
subiectio.
Notandum
est,
Paulum
bifariam
de
circumcisione
solere
loqui:
idque
animadvertere,
cuivis
in
Pauli
lectione
mediocriter
exercitato
facile
erit.
Nam
ad
Rom.
cap.
4,
l
l
vocat
sigillum
iustitiae
fidei.
Ita
Christum
et
gratuitam
salutis
promissionem
sub
circumcisione
includit.
Nunc
autem
illam
Christo,
fidei,
evangelio
|