9:24
probe
alibi
Augustinus
exponit
his
verbis:
1)
Quomodo
ergo
et
Moses
sanctificat
et
Dominus?
Non
enim
Moses
pro
Domino,
sed
Moses
visibilibus
sacramentis
per
ministerium
suum,
Dominus
autem
invisibili
gratia
per
spiritum
sanctum,
ubi
est
totus
fructus
etiam
visibilium
sacramentorum.
Nam
sine
ista
sanctificatione
invisibilis
gratiae,
visibilia
sacramenta
quid
prosunt?2)
Nec
vero
aliter
conciliari
poterunt
scripturae
loci,
qui
videntur
in
speciem3)
discrepare.
Cuius
generis
sunt,
quos
illic
notavimus,
spiritum
sanctum
esse
sigillum
quo
nobis
sancitur
futurae
haereditatis
fides,
et
sacramenta
etiam
sigilla
esse.
Nihilo
enim
magis
consentaneum
est,
pari
gradu
locari,
quam
ad
signa
transferri,
[pag.
36]
quod
non
nisi
in
spiritum
competit.4)
Una
igitur
solutio
est
in
illo
vulgari
dicto,
superioris
et
subalterni
nullam
esse
repugnantiam.6)
Nam
si
quis
contendat
non
obsignari
mortuis
signis
salutem
nostram,
quia
hoc
proprium
est
spiritus
sancti
munus,
quaero
quid
responsuri
sint
isti
censores,6)
quibus
non
plane
arridet
consensus
noster?
nisi
hoc
ipsum
quod
asserimus
:
quod
mediis
inferioribus
utitur
Deus,
minime
id
obstare
quin
spiritus
sui
virtute
fidem
nostram
solus
inchoet
ac
perficiat.
Quod
dicimus,
non
omnibus
promiscue,
sed
electis
Dei
tantum
ad
quos
interior
et
efficax
spiritus
operatio
pervenit,
prodesse
signa,
clarius
est
quam
ut
longa
refutatione
indigeat.
Nam
a)
si
quis
omnibus
communem
facere
velit
effectum,
praeter-
1)
Quaestionum
veter,
testam,
lib.
3,
cap.
SL
2)
Add.
Jusqu'ici
fay
recite
les
mots
de
S.
Augustin.
3)
in
specie
Beza
et
Amst
(de
prime
face).
4)
Et
toutesfois
d'autre
part
ce
mesme
office
est
donne
aux
sacremens:
il
n'y
auroit
nul
propos
de
les
colloquer
en
pareil
degre,
pource
que
ce
qui
n'appartient
qu'au
S.
Esprit
leur
seroit
transporte
comme
butin
ou
pillage.
5)
Add.
comme
l'instrument
dont
l'homme
use
en
besongnant
ne
repugne
point
a
la
main
a
laquelle
il
est
subiet.
6)
mutins.
a)
Hunc
totum
locum
usque
ad
haec
verba:
Ac
merito
sorbonicum
caett.
sic
placeret
referre
:
Interim
in
effectu
sacramentorum
et
ipsius
Dei
operantis
in
verbo
et
sacramentis
observamus
discrimen
inter
spiritualem
perceptionem
corporis
et
sanguinis
Christi,
et
inter
visibilem
vel
externam
sacramenti
perceptionem,
itemque
inter
homines
ipsos
qui
sacramenta
percipiunt,
ne
ingrati
et
iniqui
aestimatores
gratiae
Dei
reperiamur,
neque
Deo
sanctissimo
imputemus
quod
est
culpae
humanae.
Id
quod
veteres
ecclesiae
doctores
ante
nos
fecerunt,
veluti
S.
Augustinus,
tum
alibi,
tum
in
26
tractatu
in
Ioannem,
explicans
D.
Iesu
dictum:
Qui
manducat
meam
carnem
et
bibit
meum
sanguinem,
habet
vitam
aeternam.
Sic
enim
scribit
caett.
Haec
Bullingerus,
qui
plura
ex
Augustino
in
hunc
sensum
scripta
congerit,
deinde
sic
pergit:
Intelligis
non
admonitus
cur
ista
verbotim
inserenda
et
quasi
in
medio
operis
collocanda
existimem.
Mirifice
enim
nostram
sententiam
exprimunt,
explicant,
denique
et;
confirmant,
ut
speremus
his
nobis
cordatiores
facilius
conciliatum
iri.
Calvinus
tamen
his
neglectis
tantum
suo
textui
inseruit
quae
nunc
habentur
a
verbis:
Nec
vero,
dum
ita
loquimur
.
.
.
.
usque
ad
illa:
se
ipsum
privat.
|