1:233
[CO
1.
233]
facile
sit
discernere,
quis
utilitate
praeponderet
adeo
aequis
conditionibus
contendunt.
Proclivis
est
a
regno
in
tyrannidem
lapsus;
sed
non
multo
difficilior,
ab
optimatum
potestate
in
paucorum
factionem;
multo
vero
facillimus
a
populari
dominatione
in
seditionem.
Quod
si
non
in
unam
duntaxat
civitatem
oculos
defigas,
sed
universum
simul
orbem
circumspicias
ac
contempleris,
vel
aspectum
in
longiora
saltem
regionum
spatia
diffundas,
comperies
profecto,
divina
providentia
illud
non
abs
re
comparatum,
ut
diversis
politiis
regiones
variae
administrarentur.
Nam
quemadmodum
non,
nisi
inaequali
temperatura,
elementa
inter
se
cohaerent,
ita
hae
sua
quadam
inaequalitate
optime
continentur.
Quanquam
haec
etiam
omnia
frustra
his
dicuntur,
quibus
Domini
voluntas
satisfaciet.
Nam
si
illi
visum
est,
reges
regnis
praeficere,
liberis
civitatibus
senatus
aut
decuriones;
quoscunque
locis
praefecerit,
in
quibus
degimus,
nostrum
est
iis
nos
morigeros
ac
obedientes
praestare. [p.
481]
Iam
officium
magistratuum
quale
verbo
Dei
describatur,
ac
quibus
in
rebus
situm,
obiter
hoc
loco
indicandum
est.
Regibus
denunciat
Ieremias
(Ier.
22),
ut
faciant
iudicium
et
iustitiam,
liberent
vi
oppressum
de
manu
calumniatoris,
peregrinum
et
viduam
et
pupillum
ne
contristent
neque
iniuriam
faciant,
et
sanguinem
innocentem
ne
effundant.
Moses
vero
[OS
264]
(Deut.
1)
principibus,
quos
in
vices
suas
suffecerat,
edicit:
audiant
causam
fratrum
suorum
et
iudicent
inter
virum
et
fratrem
eius
et
peregrinum,
neque
facies
agnoscant
in
iudicio,
tam
parvum
quam
magnum
audiant,
neque
timeant
ab
ullo
viro:
quia
iudicium
Dei
est.
Illa
autem
omitto
(Deut.
17):
Ne
multiplicent
sibi
equos
reges,
ne
ad
avaritiam
adiiciant
animum,
ne
eleventur
super
fratres
suos,
ut
in
meditanda
lege
Domini
sint
assidui
cunctis
diebus
vitae
suae;
ne
iudices
quivis
declinent
in
alteram
partem
(Deut.
16),
ne
munera
accipiant,
et
quae
passim
in
scripturis
similia
leguntur.
Quoniam,
in
exponendo
hic
magistratuum
officio,
non
tam
magistratus
ipsos
instituere
consilium
est,
quam
alios
docere,
quid
sint
magistratus
et
quem
in
finem
a
Deo
positi.
Videmus
ergo
publicae
innocentiae,
modestiae,
honestatis
ac
tranquillitatis
protectores
statui
ac
vindices,
quibus
studium
unum
sit,
communi
omnium
saluti
ac
paci
prospicere.
Id
vero [p.
482]
cum
praestare
non
possint,
nisi
viros
bonos
ab
improborum
iniuriis
prohibeant,
oppressis
adsint
ope
ac
praesidio,
potestate
armati
sunt,
qua
palam
maleficos
ac
facinorosos,
quorum
nequitia
perturbatur
ac
exagitatur
publica
quies,
severe
coerceant
(Rom.
13).
Siquidem
id
prorsus
experimur,
quod
dicebat
Solon:
praemio
et
poena
res
omnes
publicas
consistere;
iis
sublatis,
totam
civitatum
disciplinam
collabi
ac
dissipari.
Friget
enim
in
multorum
|