1:218
[CO
1.
218]
confringendasque
imagines,
alterum
restituendas
censuit.
Et
omnino
inter
orientalem
occidentalemque,
ut
vocant,
ecclesiam,
rara
concordia.
Eant
nunc
et
affixum
alligatumque
suis
conciliis
spiritum
sanctum
suo
more
iactent.
Neque
vero
hic
omnia
concilia
damnanda,
aut
omnium
acta
rescindenda,
et,
quod
dicitur,
una
litura
inducenda
disputo.
Video
enim
elucere
in
quibusdam,
praesertim
in
vetustis
illis,
verum
pietatis
studium,
notas
ad
haec
ingenii,
doctrinae,
prudentiae,
non
obscuras.
Nec
dubito
quin
aliis
quoque
aetatibus
habuerint
concilia
suos
melioris
notae
episcopos.
Sed
in
his
posterioribus
accidit,
quod
in
romanis
senatus
consultis
non
recte
fieri
olim
conquerebantur
ipsi
senatores.
Dum
enim
numerantur,
non
appenduntur
sententiae, [p.
448]
meliorem
partem
a
maiore
vinci,
saepius
necesse
fuit.
Quanquam
in
illis
quoque
antiquis
et
purioribus
est,
quod
iure
desideres,
vel
quod
eruditi
alioqui
et
prudentes
viri,
qui
tum
aderant,
praesentibus
negotiis
districti,
multa
alia
non
prospiciebant,
vel
quod
gravioribus
et
magis
seriis
occupatos
nonnulla
levioris
momenti
subterfugiebant,
vel
quod
simpliciter
imperitia
falli
poterant,
vel
quod
nimio
affectu
nonnunquam
praecipites
ferebantur.
Huius
postremi,
quod
omnium
durissimum
videtur,
exemplum
illustre
extitit
in
Nicaena
synodo,
cuius
dignitas
omnium
consensu
summa
veneratione
excepta
est.
Nam
cum
primarium
illic
fidei
nostrae
caput
periclitaretur,
adesset
hostis
Arius
in
procinctu,
quocum
manus
conserendae
essent,
summum
vero
momentum
esset
in
eorum
concordia,
qui
ad
oppugnandum
Arii
errorem
parati
venerant;
ipsi
nihilominus
tantorum
discriminum
securi,
[OS
248]
imo
velut
gravitatis,
modestiae
et
omnis
humanitatis
obliti,
omisso
quod
in
manibus
erat
certamine,
quasi
ex
destinato
Ario
gratificaturi
eo
concessissent,
intestinis
dissidiis
sese
proscindere
coeperunt,
stylum
qui
in
Arium
stringendus
erat,
in
seipsos
dirigere.
Foedae
criminationes
audiebantur,
libelli
accusatorii
volitabant,
nec
contentionum
finis
ullus [p.
449]
factus
esset,
donec
mutuis
vulneribus
se
confodissent,
nisi
Imperator
Constantinus
occurrisset;
qui
inquisitionem
in
eorum
vitam,
rem
esse
supra
suam
cognitionem
professus,
talem
intemperiem
laude
magis
quam
obiurgatione
castigavit.
Quam
multis
partibus
similiter
et
alia,
quae
deinde
sequuta
sunt
concilia,
lapsa
fuisse
verisimile
est?
Ineptus
forte
alicui
videar,
qui
de
commonstrandis
huiusmodi
erroribus
laborem,
cum
fateantur
adversarii,
errare
concilia
posse,
in
iis
quae
ad
salutem
non
sunt
necessaria.
Sed
neque
supervacuus
est
hic
labor;
tametsi
enim
coacti,
verbo
id
quidem
fatentur,
cum
tamen
omnem
conciliorum
determinationem,
in
re
qualibet,
nullo
discrimine,
pro
spiritus
sancti
oraculo
nobis
obtrudant,
plus
|