1:213
[CO
1.
213]
Quidquid
igitur
humanarum
inventionum
hac
in
parte
ecclesiae
autoritate
defenditur,
cum
ab
impietatis
crimine
excusari
nequeat,
falso
ecclesiae
[OS
242]
id
imputari,
arguere
promptum
est.
Hac
ratione
in
istam
humanarum
traditionum
tyrannidem,
quae
sub
ecclesiae
titulo
superciliose
nobis
ingeritur,
libere
invehimur.
Non
enim,
quod
nostri
adversarii
ad
faciendam
nobis
invidiam
inique
mentiuntur,
ecclesiam
ludibrio
habemus;
sed
obedientiae
laudem,
qua
maiorem
nullam
agnoscit, [p.
437]
illi
tribuimus.
Ipsi
potius
vehementer
sunt
ecclesiae
iniurii,
qui
adversus
Dominum
suum
contumacem
illam
faciunt,
dum
ultra
progressam
fingunt,
quam
per
Dei
verbum
licuerit.
Ut
taceam,
insignem
esse
impudentiam,
cum
pari
malitia
coniunctam,
assidue
de
ecclesiae
potestate
vociferari,
interim
et
quid
illi
a
Domino
mandatum
sit
et
quam
Domini
mandato
obedientiam
debeat,
dissimulare.
At
si
nobis,
ut
par
est,
animus
fuerit,
cum
ecclesia
consentire,
hoc
magis
ad
rem
pertinet,
spectare
ac
meminisse,
quid
nobis
ac
ecclesiae
universae
a
Domino
praecipiatur,
ut
illi
uno
consensu
obediamus.
Non
enim
dubium
est,
quin
cum
ecclesia
optime
consensuri
simus,
si
nos
Domino
per
omnia
obedientes
praestemus.
Verum
habet
ecclesia
amplissimas
promissiones,
quod
nunquam
a
sponso
suo
Christo
sit
deserenda,
quin
eius
spiritu
ducatur
in
omnem
veritatem.
Principio,
quascunque
promissiones
allegare
solent,
non
minus
singulis
fidelibus
datae
sunt,
quam
toti
fidelium
populo.
Nam
tametsi
duodecim
apostolis
loquebatur,
cum
dicebat
Dominus:
ecce
ego
vobiscum
sum,
usque
ad
consummationem
saeculi
(Matth.
ult.);
item
(Ioan.
14):
ego
rogabo
patrem
et
alium
consolatorem
dabit
vobis,
ut
maneat
vobiscum
in
aeternum,
spiritum
veritatis,
quem
mundus
non
potest
accipere, [p.
438]
quia
non
videt
eum,
nec
scit
eum;
vos
autem
cognoscitis
eum,
quia
apud
vos
manet
et
in
vobis
erit:
non
tamen
numero
duodenario
id
promittebat,
sed
illis
singulis
et
aliis
etiam
discipulis,
vel
quos
iam
assumpserat,
vel
quos
postea
erat
assumpturus
in
suum
regnum.
Cum
autem
huiusmodi
promissiones
eximiae
consolationis
plenas
sic
interpretantur,
quasi
nemini
Christianorum
data
sint,
sed
universae
simul
ecclesiae,
quid
aliud
quam
Christianis
omnibus
consolationem
tollunt,
quae
inde
ad
ipsos
redire
debuerat?
Neque
hic
nego,
quin
Dominus,
dives
in
omnes
misericordia
et
bonitate,
in
quosdam
tamen
singulariter
largius
se
et
locupletius
effundat
(ut
necesse
est
eos,
qui
aliis
doctores
constituti
sunt,
maioribus
pollere
donis)
non,
quin
ipsa
sua
dona,
ut
varia
sunt
et
multiplicia,
varie
distribuat
(1
Cor.
12);
non
denique,
quin
ipsa
piorum
societas,
tali
donorum
varietate
instructa,
longe
uberiori
et
ampliori
coelestis
sapientiae
thesauro
praedita
sit,
quam
seorsum
singuli;
sed
quia
illis
con-
[OS
243]
cedendum
non
est,
ut
istaec
Domini
verba
|