5:21
LIBER
I.
CAPUT
I.
Favonius,
non
refert,
[pag.
9]
inquit,
qua
in
parte
corporis
sit
diadema.
Persae
Cydarim
vocant.
Verba
sunt
Curtii
lib.
II.
:
Cydarim
Persae
regium
capitis
vocabant
insigne.
Hoc
caerulea
fascia
albo
distincta
circumibat.
Quod
verb
attinet
ad
hanc
tam
licentiosam
in
reges
iurisdictionem,
non
ignorant
rerum
humanarum
periti,
prius
quam
imperium
devenisset
ad
Caesarum
monarchiam,
regna
senatusconsultis
deferri.
Cicero
Epist.
lib.
IX.
ad
Papirium
Paetum:
Nam
mihi
scito
iam
a
regibus
ultimis
allatas
esse
literas,
quibus
mihi
gratias
agant,
quod
se
mea
sententia
.reges
appellaverim:
quos
ego
non
modo
reges
appellatos,
sed
omnino
natos
nesciebam.
Populus
vero
lege
regia
omne
ius
in
Caesares
transtulit.
Iurisdictio
est]
Hic
iurisconsulti
intelligant
iurisdictionem
in
genere
sumptam,
quae
omnes
species
cognitionis
complectitur.
In
hac
tanta
facultate]
Virtus
non
exercita
parvam
laudem,
ut
vulgo
ferunt,
meretur.
Non
admodum
magnificum
fuerat
mediocrem
fortunam
probei
administrare:
sed
tanta
rerum
omnium
licentia
non
abuti,
hoc
vero
admirabile
est.
Atque
id
etiam
exaggerat
a
circumstantiis,
quod
is
ipse
qui
adeo
egregium
imperatorem
praestitit,
non
sit
maturae
vir
aetatis,
cui
accedat
aetas
magistra,
sed
in
lubrica
aetate
constitutus:
quia
contumelia
lacessitus,
quae
alioqui
homines
placidissimos
solet
de
gradu
deiicere.
Ergo
magnam
illam,
nec
ullis
legibus
coarctatam
rerum
facultatem
ideo
commemorat,
quia,
ut
ait
Herodianus,
difficile
est
in
maxima
licentia
moderari
sibi,
quasique
fraenos
imponere
cupiditatibus.
Ira"]
Quasi
diceret,
affectus
ille
animi
praerabidus,
qui
nihil
suadet
moderabile,
praesertim
in
constituendis
poenis
nunquam
mediocritatem
servans,
unde
Ennio
insaniae
initium,
Horatio
furor
brevis,
et
Catoni,
quod
idem
est,
furor
temporarius,
non
me
tamen
rapuit
transversum
in
alicuius
perniciem.
Sententia
est
catholica
apud
Graecos,
χαλέπη
μὲν
ὀργὴ
βασιλῆς,
quam
latine
Seneca
protulit
in
Medea:
Gravis
ira
regum
est
semper.
Debet
ergo
princeps
concitare
admirationem
sui,
qui
communi
malo
exemptus
est.
Quare
non
abs
re
illud
ab
Ovidio
inter
laudes
Liviae
positum,
Nec
nocuisse
ulli,
et
fortunam
habuisse
nocendi,
Nec
quenquam
nervos
extimuisse
suos.
Et
si
verum
est
quod
ait
Hebraeus
paroemiastes,
Ira
regis,
nuncius
mortis:
non
ultima
laus
est,
in
constituendis
poenis
ne
tantulum
quidem
irae
permisisse.
Nolo
hic
indulgere
longius
ambitiosae
ostentationi;
declamationes
rhetoribus
relinquo.
Iuvenilis
impetus]
Haec
aetas
veniam
interdum
pro
homine
deprecatur.
Erravit,
inquiunt,
lapsus
est
aetatis
tirocinio:
anni
moderationem
addent,
et
[pag.
10]
prudentiam.
Naturale
est
ut
haec
aetas
sit
|