9:20  Christi  corpus,  ut  gratiae  suae  effectus  in  nobis  compleat:  quia  non  aliter  vitam  in  nos  suam  diffundit,  nisi  dum  caput  nostrum  est,  ex  quo  totum  corpus  compactum  et  connexum  per  omnem  iuncturam  subministrationis  secundum  operationem  in  mensura  cuiusque  membri  augmentum  corporis  faciat  (Ephes.  4,  16).  Sequitur  deinde  clarior  illa,  quam  nuper  attigi,  explicatio,  quamvis  sacramenta  notae  sint  ac  tesserae  christianae  professionis  sive  societatis,  item  ad  gratiarum  actionem  incitamenta,  pietatis  denique  exercitia  et  syngraphae  ad  Dei  cultum  nos  obligantes,  esse  tamen  hunc  finem  praecipuum  inter  alios,  ut  per  ea  Dominus  suam  gratiam  nobis  testetur,  repraesentet  atque  obsignet:  secundo  non  esse  nuda  spectacula  l)  quae  oculis  nostris  ingerantur,  sed  illic  repraesentari2)  spirituales  gratias  quarum  effectum  fideles  animae  percipiunt.  Verba  enim  sunt:  quum  vera  sint  quae  Deus  nobis  gratiae  suae  dedit  testimonia  et  sigilla,  vere  procul  dubio  ipsum  intus  praestare  suo  spiritu  quidquid  figurant  sacramenta:  hoc  est  [pag.  30]  ut  potiamur  Christo  bonorum  omnium  fonte,  tum  ut  beneficio  mortis  eius  reconciliemur  Deo,  spiritu  renovemur  in  vitae  sanctitatem,  iustitiam  denique  et  salutem  consequamur.  Quibus  subiicimus  continuo  post,  nos  inter-  signa  et  res  signatas  distinguendo,  non  tamen  disiungere  a  signis  veritatem,  quin  fateamur,  quicunque  oblatas  illic  promissiones  fide  amplectuntur,  Christum  spiritualiter  cum  omnibus  suis  donis  recipere.  Si  mihi  cum  papistis  esset  negotium,  collectis  scripturae  ac  veterum  testimoniis  accuratius  ostenderem,  nihil  vel  a  Deo  proditum  vel  ab  ecclesia  unquam  creditum  fuisse  de  sacramentis,  quod  non  breviter  complexi  simus.  Homines  autem,  quibus  solenne  est  assidue  clamitare  verbum  Domini,  verbum  Domini,  mirum  est  nisi  de  hac  re  litem  amplius  movere  pudeat.  Nam  quum  nihil  absurdius  sit  quam  sacramenta  efferri  supra  verbum,  cuius  appendices  sunt  ac  sigilla,  nihil  verbo  congruere  reperient,  quod  non  sacramentis  quoque  demus.  Denique  si  unicum  agnoscunt  salutis  nostrae  autorem  Deum,  quid  sacramentis  plus  dari  postulant,  quam  ut  arcanae  illius  gratiae  media  pro  infirmitatis  nostrae  captu  sint  organa?3)  A  contemptu  porro  ea  satis  superque  hoc  unum  vendicat,  non  modo  bonorum  omnium,  quae  nobis  semel  in*  Christo  exhibuit  Deus  et  nos  quotidie  percipimus,  esse  tesseras,  sed  externae  eorum  repraesentationi  coniunctam  esse  spiritus  efficaciam,  ne  inanes  sint  picturae.  unicam  duntaxat  voculam  :  per  fidem.  Etenim  Dominus  nobis  coniungitur  per  spiritum  suum,  nos  fide  illum  recipimus  ete.  quod  et  in  Consensione  expressum  est.  1)  miroirs  ou  images.  2)  communiquees.  3)  instrumens  inferieurs.