9:187
187
ULTIMA
ADMONITIO
188
quod
promittit,
et
re
ipsa
praestet
quod
figurat,
non
tamen
astringi
eius
verba
ad
eorum
crassitiem,
qui
volunt
panem
nihil
a
corpore
differre.
Addam
et
hoc
prostremum
de
verbo
substantivo:
neque
enim
minus
in
novo
testamento
ecclesia
vocatur
Christus,
quam
panis
corpus.
Verba
Pauli
sunt:
Sicuti
membra
corporis
unius,
quum
multa
sint,
unum
sunt
corpus,
sic
et
Christus
(1
Cor.
12,
12).
Si
illa
est
nova
loquutio,
cui
nulla
reperitur
similis,
discrimen
mihi
ostendant,
ne
eodem
iure
contendere
mihi
liceat,
nos
omnes
vere
et
proprie
esse
Christum,
quo
ipsi
asserunt
panem
esse
corpus.
Talem
esse
Christum
pronunciat
Paulus,
qualis
est
connexio
[pag.
137]
corporis
unius
ex
pluribus
membris.
Talisne
reperietur
Christus
in
se?
Nisi
ergo
confusum
fingendo
chaos,
velint
se
in
horrendum
labyrinthum
demergere,
paululum
mitescant
ad
recipiendos
tropos.
Decima
ratio
est
Christum
non
dixisse
figuram
corporis.
Neque
Moses
dixit
agnum
esse
figuram
paschatis:
et
tamen
nisi
quis
forte
ultro
suam
dementiam
prodere
appetet,
omnium
consensu
liquet
agnum
qui
vocatur
pascha,
figuram
esse.
Quoties
etiam
de
veteribus
sacramentis
dicitur:
Haec
erit
expiatio,
negare
certe
nemo
audebit,
figurate
hoc
intelligi.
Nec
vero
evangelista
columbam
dubitat
vocare
spiritum
sanctum:
nempe
qua
ratione
transfertur
ad
panem
nomen
corporis.
Quod
proxime
apud
eos
sequitur,
magis
est
insipidum,
Christum
quando
de
corpore
suo
disserit,
figuram
non
nominare.
Quasi
vero
cuiquam
exciderit
monstruosa
haec
loquutio,
corpus
esse
figuram
corporis.
Si
corpus
[pag.
138]
suum
monstrasset
Dominus,
nulla
esset
disceptatio.
Sed
quum
panem
monstrando
nomen
corporis
usurpet,
quaerenda
haud
dubie
est
inter
signum
et
rem
signatam
analogia.
Undecimo
capite
idem
repetentes,
forte
nescio
quid
flare
sibi
videntur.
Meum
dixit
corpus,
non
autem
figura
corporis
quod
alibi
erit:
memet,
inquit,
praesentem
vobis
exhibeo,
hoc
corpus
quod
habeo.
Primo
quum
alibi
testatus
sim
non
aliud
in
coena
offerri
Christi
corpus,
quam
quod
in
cruce
semel
oblatum
est,
facessat
calumnia
quam
ex
voce
figurae
tam
cupide
venantur.
Caeterum,
sicut
figura
rem
signatam
non
excludit:
ita
nec
figuram
repudiat
veritas.
Quid
enim
prohibet,
quo
minus
filius
Dei,
dum
ad
carnis
et
sanguinis
sui
participationem
nos
invitat,
simul
etiam
infirmitati
nostrae
consulens
proponat
externum
symbolum?
Nos
vero
quia
Dominum
ipsum
statuimus
non
fallaciter
nobiscum
agere,
certe
colligimus
dari
nobis
corpus,
dum
[pag.
139]
eius
figuram
ante
oculos
nostros
exhibet.
Viderint
tamen
quomodo
dederit
Christus
sub
pane
discipulis
idem
quod
ipsorum
oculis
obiiciebat
corpus.
Nam
si
volunt
substantialiter
sub
pane
voratum
es^e,
duplex
fuit
illius
natura:
quia
uno
in
loco
erat
|