5:181
PSYCHOPANNYCHIA.
mus
quoque
incidit,
dum
nimia
contentione
provehitur
contra
insanos
anthropomorphitas.
Sed
scriptura
non
patitur
sic
se
eludi.
Nam
Moses,
ne
quis
in
hominis
carne
hanc
imaginem
constitueret,
prius
e
limo
terrae
corpus
formatum
narrat,
sed
nullam
imaginem
Dei
referens.
Deinde
ait
inditum
luteo
corpori
vitae
spiraculum:
ut
tum
demum
eluceret
in
homine
Dei
imago,
quum
omnibus
suis
partibus
constaret.
Quid
igitur?
dixerit
aliquis,
an
spiraculum
illud
vitae,
imaginem
esse
Dei
putas?
Non
sane.
Quanquam
id
cum
multis,
nec
fortasse
improbe,
dicere
poteram.
l)
Quid
enim,
si
contendam
verbo
Dei
constitutum
discrimen,
quo
istud
vitae
spiraculum
a
beluarum
animis
distinguatur?
Unde
enim
habent
ortum
aliorum
animalium
animae?
Producat
(inquit
Deus)
terra
animam
viventem,
et
caetera.
Ita
in
terram
resolvantur,
quae
de
terra
emerserunt.
Anima
vero
hominis
non
de
terra
est,
sed
ex
ore
Domini:
hoc
est
ex
virtute
secreta.
Sed
hic,
inquam,
non
haereo,
ne
pugnam
mihi
faciant:
sed
unum
tantum
obtinere
volo:
imaginem
ipsam
esse
extra
carnem;
alioqui,
non
admodum
praeclarum
foret
elogium
hominis,
quod
ad
imaginem
Dei
factus
sit:
quod
tamen
nobis
tantopere
scripturis
commendatur,
ac
subinde
repetitur.
Quid
enim
opus
erat,
Deum
deliberantem
inducere,
et
quasi
in
consilium
mittere,
si
vulgare
aliquid
facturus
erat?
Nam
reliqua
omnia
ut
essent,
dixit,
et
facta
sunt.
Quum
ad
hanc
imaginem
ventum
est,
velut
singulare
specimen
editurus,
sapientiam
suam
et
virtutem
advocat,
et
secum
cogitat,
antequam
manum
admoveat
operi.
Hos
ergo
loquendi
tropos,
qui
ἀνθρωποπαθῶς,
ad
balbutiei
nostrae
modulos,
Dominum
ἀνεξερεύνητον
nobis
figurant,
an
de
nihilo
tam
anxie
Moses
affectavit?
ac
non
potius
imaginem
Dei,
quae
in
homine
relucet,
magnifice
commendavit?
nec
semel
dixisse
contentus,
saepius
reperit.
Quidquid
nugentur
vel
philosophi,
vel
isti
somniatores,
habemus
nihil
esse
quod
imaginem
Dei
ferat,
nisi
spiritum,
ut
Deus
spiritus
est.
Hic
non
est
agendum
coniecturis,
ut
inquiramus,
quae
sit
huius
imaginis
similitudo
ad
suum
archetypum:
quando
id
facile
ex
apostolo
(Col.
3,
10)
discere
licet:
qui
dum
praecipit
ut
induamus
novum
hominem,
qui
renovatur
in
agnitione,
secundum
imaginem
eius
qui
creavit
illum,
liquido
ostendit,
quae
sit
haec
imago,
aut
in
quo
consistat.
Et
alibi
(Ephes.
4,
24)
dum
scribit:
Induite
novum
hominem,
qui
secundum
Deum
creatus
est,
in
iustitia
et
sanctitate
veritatis.
Quae
omnia
quum
uno
verbo
comprehendere
volumus,
dicimus
hominem,
secundum
spiritum,
factum
esse
participem
sapientiae,
iustitiae
[fol.
5]
et
bonitatis
Dei.
Hoc
sequuti
sunt
duo
sacri
scrip-
1)
Hilarius
m
Psal.
63.
Augustinus
libro
de
spiritu
et
anima
c.
39.
Basilms
Hexaem.
hom,
8.
|