42:181  181-182  PltOLEGOMENA.  Ordinem  librorum  in  Scripturae  sacrae  veteris  Testamenti  editionibus  usitatum  sequentes  Calvini  praelectiones  in  duodecim  prophetas  minores  hoc  loco  demum  corpori  operum  inserendas  aggredimur,  quanquam  olim  caeteri  vates  hebraei,  quos  vulgo  maiores  vocant,  solo  Iesaia  excepto,  post  illos  publicis  ab  autore  lectionibus  explanati  fuerunt.  Videtur  anno  1556  vergente  exorsus  per  totum  annum  sequentem  et  ultra  continuatas  anno  1558  absolvisse,  quod  tam  ex  ipsius  testimonio  quam  ex  typographorum  notis  collegeris.  Computo  facto  professorem  184  lectiones  huic  labori  dicasse  comperimus.  Colladonus  in  Vita  Calvini  (f.  4.  Opp.  Tom.  XXI  p.  88)  haec  habet:  Lors  furent  imprimees  ses  lecons  sur  tous  les  petis  Prophetes.  Car  au  paravant  on  avoit  seulement  imprime  les  lecons  sur  Osee  a  part  [cf.  ibid.  p.  82].  Or  avoit  il  leu  tous  les  petis  Prophetes  quand  la  fievre  quarte  le  print:  il  s'en  faloit  seulement  deux  ou  trois  dernieres  lecons  sur  Malachie.  Pourtant  quand  l'Imprimeur  fut  pres  de  cest  endroit  la>  afin  que  T  oeuvre  ne  demeurast  imparfaicte.  Calvin  fit  lesdictes  lecons  en  sa  chambre  a  quelque  nombre  de  personnes  qui  s>y  peurent  trouver,  et  furent  icelles  lecons  recueillies  de  sa  bouche  ainsi  que  les  autres,  et  comme  elles  sont  imprimees.  In  thesauro  epistolico  vix  una  aut  altera  vice  huius  operis  mentio  fit.  Scilicet  die  17.  Februarii  1557  Calvinus  Bullingero  scribit:  Solum  Ubi  curae  erit  ne  vacuus  ad  nos  hic  nuncius  redeat,  quem  libro  nondum  absoluto  oneravi,  non  ut  tibi  gravis  sit  ac  molesta  lectio,  sed  ut  videas  quantum  sit  otii  nostris  typographis  quibus  vacat  haec  edere:  simul  etiam  ut  discat  D.  Petrus  Martyr,  ubi  meos  abortus  in  lucem  trahi  videt,  maturos  foetus  emittere.  (N.  2597.  Tom.  XVI.  p.  412.)  Cui  paucis  post  diebus  Bullingerus  gratias  agit  pro  munere  sibi  misso.  (N.  2601.)  Haec  quidem  spectant  ad  solum  Hoseam,  qui  primum  separatim  prodiit.  Cf.  etiam  Blaureri  literas  d.  d.  13  Cal.  Mart.  1558.  (N.  2805.  Tom.  XVII.  p.  41.)  Opus  integrum  anno  1559  ineunte  regi  Gustavo  Wasae  dicatum  fuit,  et  simul  filio  eius  Erico  traditum  et  commendatum.  Utramque  epistolam  nuncupatoriam  reperies  in  Tomo  XVII.  p.  445  et  450.  N.  3014  et  3016.  Satis  singularem  horum  exemplarium  Odysseam  fuse  narrat  Joachimus  Moldenhauer  Ep.  3352  d.  d.  3.  Martii  1561.  (Tom.  XVIII.  p.  388.)  Commentario  praefiguntur  duae  praefationes,  altera  Calvini  professoris,  altera  Io.  Budaei  auditoris  et  tachygraphi.  Quae  ambae  iam  in  editione  principe  leguntur  et  deinde  in  caeteras  omnes  transierunt.  Tertia  Io.  Crispini  typographi  primum  anno  1559  apparuit,  quum  reliqui  undecim  prophetae  Hoseae  additi  fuerunt.  Primam  illam  ex  instituto  nostro  hic  transscribere  debemus:  verum  etiam  posteriores  duas  praeterire  nolumus,  quum  ad  historiam  libri,  imo  et  caeterorum  similium  quos  tibi  antea  iam  proposuimus,  accuratius  dignoscendam  perquam  utiles  sint.  12*