9:18  18  quoties  piis  et  integris  iudicibus  maxime  plausibilem  volebat  causam  suam  reddere,  qua  de  re  professus  est  se  habere  certamen?  Nempe,  quod  ferre  non  posset,  sacramenta  externas  tantum  confessionis  [pag.  27]  notas  censeri,  non  etiam  divinae  erga  nos  gratiae  tesseras  ac  symbola:  deinde  quod  indignum  statueret,  vacuis  et  inanibus  figuris  conferri,  quum  in  illis  vere  testetur  Deus  quod  figurat,  et  simul  arcana  virtute  praestet  atque  impleat  quod  testatur.  1)  Iurene  an  iniuria  tantopere  exarserit,  in  praesentia  non  disputo.  Mihi  enim  sufficit,2)  quum  in  hac  causa  exagitanda  minime  fuerit  remissus,  a)  dum  serio  agendum  est,  ubi  consistat  non  invenire:  nisi  quod  obtendit  hunc  sibi  totius  disputationis  esse  statum.  Et  certe,  ut  omissa  mentione  hominis,  cuius  ut  memoriam  reverenter  colo,  ita  honori  cupio  consultum  esse,  de  re  simpliciter  pronunciem:  hoc  praetextu  sublato,  effugere  nequeunt  quicunque  litem  nobis  intentant,  quin  probis  omnibus  et  sanis  odiosa  sit  eorum  morositas.  Itaque  haec  eadem  subinde  in  eorum  ore  resonat  cantilena.  3)  Quod  si  haec  non  deliniendis  simplicium  auribus,  sed  ingenue  testantur:  dum  nos  ex  altera  parte  fateri  audiunt,  sacramenta  neque  inanes  esse  figuras,  neque  externa  tantum  pietatis  insignia,  sed  promissionum  Dei  sigilla,  testimonia  spiritualis  gratiae  ad  fidem  fovendam  et  confirmandam,  item  organa  esse  quibus  efficaciter  agit  Deus  in  suis  electis,  ideoque  licet  a  rebus  signatis  distincta  sint  signa,  non  tamen  disiungi  nec  separari,  data  esse  ut  quod  verbo  suo  pollicitus  est  Deus,  sanciant  et  confirment,  ac  praesertim  arcanam4)  quae  nobis  cum  Christo  est  communicationem  obsignent:  certe  nihil  restat  causae  cur  nos  reiiciant  in  hostium  numerum.  Quid  enim?  Quum  ubique,  sicut  nuper  dixi,  clament  sibi  non  aliud  esse  propositum,  nisi  ut  valeat  haec  doctrina,  sacramentis  Deum  uti  tanquam  adminiculis  ad  fidem  fovendam  et  augendam,  [pag.  28]  insculptas  illis  esse  aeternae  salutis  promissiones,  ut  eas  conscientiis  nostris  offerant,  neque  vacua  rebus  esse  signa,  quia  1)  Add.  voyla  de  quoy  a  combatu  le  Docteur  Lutheri  si  on  le  veut  croire.  2)  que  le  principal  autheur  et  maistre  de  ces  gens-ci,  et  lequel  ils  font  semblant  d'ensuyvre,  apres  avoir  desploye  tous  ses  esprits,  ne  trouve  point  meilleur  fondement  pour  faire  valoir  sa  cause,  que  de  faire  telle  protestation  que  nous  avons  dite.  a)  remissus  etc.  Quae  hic  sequuntur  in  MS.  aliter  sonabant  scil  hunc  illi  totius  disceptationis  suisse  statum.  Atque  hodie  si  viveret,  quoscunque  fateri  audiret  sacramenta  neque  inanes  esse  figuras  .  .  .  .  certe  eos  minime  reiiceret  in  hostium  numerum.  Quid  enim?  quum  ubique  .  .  .  .  clamet  caett  Nimirum  Bullingerus  in  Ep.  sua  Nostrum  monuerat  Lutheri  doctrinam  aliam  omnino  fuisse  quam  quae  hic  ei  adscribatur',  idque  plurimis  eiusdem  locis  congestis  comprobaverat.  3)  Add.  qu'ils  bataillent  afin  que  la  vertu  des  sacremens  ne  soit  point  aneantie.  4)  haute  et  mystique.  2