25:17  17  SANCTIONES  A  PROMISSIONIBUS  ET  MINIS.  18  terrena  beneficia,  quasi  diceret  Moses,  ex  illis  perspicuum  fore  Dei  amorem  erga  electum  populum:  altius  tamen  conscendit  ut  Israelitae  per  gradus  deducti,  solum  Deum  amplexari  discant:  in  eo  acquiescere  ,  secundum  foedus  quod  Deus  cum  Abraham  pepigerat:  Ego  merces  tua  magna  valde.  Neque  enim  in  hunc  modo  finem  segregati  sunt  Abrahae  filii,  ��t  electi  in  populum  sanctum,  ut  bene  saturi,  ventreque  referto,  nihil  nisi  terrenum  spirarent:  sed  ut  certo  persuasi  essent,  se  tam  in  morte  quam  in  vita  beatos  esse.  Etsi  autem  gratuita  fuit  populi  adoptio:  quia  tamen  ad  munditiem  vocati  erant,  non  abs  re  promittit  Deus  stabile  fore  quod  promiserat,  si  legem  servando,  perstent  ipsi  Israelitae  in  foedere:  quasi  diceret,  sanctificationem  eorum  firmam  et  perpetuam  fore,  si  ambulent  in  praeceptis  legis.  Quod  addit,  palam  fore  omnibus  populis  invocari  super  ipsos  Dei  nomen,  tantundem  valet  atque  ipsos  esse  sub  Dei  tutela  et  patrocinio,  atque  ita  eius  protectione  semper  fore  incolumes  et  tutos.  12.  Aperiet  Iehova.  Iterum  repetit,  multiformem  Dei  beneficentiam  lucere  in  vita  hominum:  quia  non  tantum  panem  suppeditat  quo  vescantur,  sed  deprompta  e  coelo  pluvia  terram  irrigat:  atque  ita  tanquam  ex  copioso  penu  vel  thesauro  quidquid  opus  est  ad  victum  profert.  Discamus  ergo  sursum  et  deorsum,  tam  in  coelorum  temperie,  vivifico  calore  solis,  pluvia,  aliisque  adminiculis,  quam  in  terrae  foecunditate,  considerare  multiplicem  opulentiam  quam  Deus  e  thesauris  suis  producit.  Et  quum  se  labori  manuum  benedicturum  pronunciat,  hinc  quoque  discamus,  nihil  industria  et  maximis  laboribus  nos  posse  consequi,  nisi  quatenus  prosperum  successum  Deus  inspirat,  omnesque  nostros  conatus  absque  arcana  eius  benedictione  meram  et  irritam  esse  fatigationem.  Nam  quod  Paulus  ad  spiritualem  culturam  ecclesiae  transfert,  ab  ipsa  natura  sumptum  est,  Qui  plantat  et  qui  rigat  nihil  est,  sed  Deus  qui  dat  incrementum  (1.  Cor.  3,  6).  Non  vult  quidem  Deus  nos  iacere  inertes,  ideoque  exigit  laborem  manuum,  sed  laboris  fructum  vult  sibi  acceptum  referri.  Postquam  autem  de  lege  tota  loquutus  est  ac  vetuit  deflectere  ad  dexteram  vel  sinistram,  praecipuum  caput  perstringit,  ne  deficiant  post  deos  alienos.  Quare  summa  huc  redit,  ut  prosequatur  Deus  quam  erga  nos  coepit  gratiam,  debere  nos  vicissim  eius  imperio  prorsus  esse  addictos.  Id  quidem  verbo  a  nobis  flagitat,  sed  ut  praestemus  spiritus  sui  virtute  efficit:  non  quidem  ut  in  solidum  satisfaciamus  officio,  sed  ut  ad  metam  enitamur:  quum  autem  longe  a  perfectione  absimus,  indulgentia  sua  sufficit  quod  nobis  deest.  Hic  tamen  movetur  difficilis  quaestio,  si  ex  peculiari  Dei  benedictione  qua  suos  cultores  dignatur,  fluit  omnis  prosperitas,  unde  multis  eius  contemptoribus  so-  Calvini  opera.  Vol.  XXV.