48:15  15  IN  ACTA  APOSTOLORUM  16  nisi  forte  hoc  quoque  exprimere  voluit,  non  fuisse  periculi  metu  territos,  quin  simul  redirent  et  coirent  in  unas  aedes,  easque  non  adeo  amplas,  quin  turba  maior  quam  ferebat  loci  spatium  aliquid  rumoris  creare  posset  I  t  e  r  sabbati  duo  millia  passuum  habuit  :  eaque  supputatio  congruit  cum  loco  Iohannis,  ubi  dicit  (  l  l  ,  18)  Ierosolymam  distare  a  Bethania  quindecim  fere  stadiis,  quae  mille  et  nongentos  circiter  passus  continet.  Mons  autem  Oliveti  ad  latus  erat  Bethaniae,  Iter  sabbati  a  lege  praescriptum  non  erat:  simpliciter  enim  quietem  Dominus  in  lege  praecipit:  sed  quia  non  facile  continebantur  Iudaei,  quin  sabbato  ad  sua  negotia  excurrerent  (quemadmodum  videmus  Dominum  conqueri  quod  onera  efferant  extra  portas),  ideo  credibile  est  ad  cohibendam  eiusmodi  lasciviam  communi  sacerdotum  concilio  edictum  fuisse,  ne  ultra  duo  millia  sabbato  conficere  liceret.  Tametsi  Hieronymus  in  responsis  ad  Algasiam  hanc  traditionem  a  duobus  rabbinis  fluxisse  commemorat,  Attiba  scilicet,  et  Simone  Heli1).  13.  Ubi  manserunt.  Alii  vertunt:  manebant:  quasi  habitare  illic  soliti  essent.  Ego  autem  conductitio  loco  potius  usos  tunc  primum  ad  cohabitandum  fuisse  arbitror,  donec  adveniret  spiritus.  Plus  quam  ridiculi  sunt  papistae,  dum  Petri  primatum  ex  eo  deducunt,  quod  hic  primus  nominatur  inter  apostolos.  Quanquam  ut  fateamur  primum  fuisse  inter  duodecim,  non  tamen  propterea  consequens  est,  toti  mundo  praefuisse.  Verum,  si  ideo  apostolorum  est  princeps,  quia  nomen  eius  in  catalogo  primum  ponitur:  ego  vicissim  inferam  matrem  Christi  mulierum  omnium  postremam  fuisse,  quia  in  ultimum  locum  hic  reiecta  est.  Quod  nullo  modo  admittent,  ut  certe  nimis  absurdum  foret.  Quare  nisi  papatum  suum  velint  exponere  omnium  ludibrio,  ut  hactenus  fecerunt,  desinant  talibus  ipsum  ineptiis  ornare.  Sed  quid  facerent?  probare  volunt  ex  scripturis  secundarium  aliquod  a  Christo  fuisse  ecclesiae  caput.  Nulla  prorsus  syllaba  exstat,  quae  eorum  commento  suffragetur.  Non  mirum  igitur  si  hinc  inde  temere  iocos  arripiant,  quos,  etiamsi  nemo  illis  excutiat,  sponte  tamen  e  manibus  amittent.  Verum,  illis  omissis,  potius  observemus  Lucae  consilium.  Quoniam  turpiter  diffugerant  a  Christo  discipuli,  et  dilapsi  fuerant  quo  suus  quemque  timor  expulerat,  merebantur  tanquam  desertores  aut  perfugae  honore  abdicari.  Ergo,  ut  sciamus  iterum  auspiciis  Domini  de  integro  collectos  ac  restitutos  in  suum  gradum,  Lucas  singulorum  nomina  exprimit.  14.  Cum  uxoribus.  Alii  mulieres  vertunt  et  putant  eas  designari  quae  fuerant  Christi  comites.  Ego,  ut  nolim  cum  quoquam  de  hac  re  rixari,  ita  *)  Editiones  variae  :  Atriba  (vel  Attriba,  Attiba,  Riba)  et  Simone  Heli.  Legitur  in  Epistola  Hieronymi  ad  Algasiam:  Eab  akiba  et  Symeon  et  Hille  (Bas.  1516;  Antv.  1574);  Barachibas,  et  Simeon,  et  Hellel  sVenet.  1766;  Parisiis  1845J.