40:15  15  PROLEGOMENA.  poribus  etiam  aliquid  dicam,  est  sane,  fateor,  mutata  eorum  ratio,  sed  idem  est  Dominus,  eadem  est  eius  providentia,  eadem  erga  suos  misericordia,  eadem  in  impios  indignatio.  Sunt  autem  ista  perpetua  et  invariabilia,  atque  adeo  firmiora  arcoSeiCewv  principia,  quam  vel  in  ipsis  mathematicis  inveniantur,  quoniam  si  qua  est  in  rebus,  quaecunque  tandem  illae  sint,  firmitas  ac  constantia,  tota  a  Dei  ipsius  natura  ac  voluntate  pendet.  Harum  porro  declarationem  non  tantum  universalem,  ut  in  Lege,  sed  etiam  particularem  in  scriptis  propheticis  luculentissimam  inveniemus,  si  modo  cum  nostris  temporibus,  et  iis  de  quibus  quotidie  quaeritur,  praeterita  illa  comparemus.  Exemplum  requiris?  Annus  iam  agitur  quartus  quum  indicto  illo  Possiaceno  conventu  summam  sibi  pacem  et  tranquillitatem  gallicae  ecclesiae  pollicebantur,  ipsique  adeo  illarum  adversarii  quo  sese  verterent  non  habebant.  At  noster  iste  homo  Dei,  eo  ipso  tempore  suas  in  Danielem  praelectiones  iisdem  ecclesiis  consecrans,  in  haec  etiam  verba  erupit,  Quod  si  diutius  adhuc  dimicandum  erit  (ut  vobis  denuntio  restare  duriores  quam  putatis  pugnas)  quocunque  impetu  ebulliat  impiorum  rabies,  atque  ut  totos  inferos  concitent,  memineritis  finitum  vobis  esse  stadium  a  coelesti  agonotheta:  cuius  legibus  eo  alacrius  parendum  est,  quia  suis  vires  ad  finem  usque  suppeditat.  Haec  tum  ille  quam  vere  spiritu  prophetico,  plerisque  sibi  contraria  omnia  pollicentibus,  denuntiarit,  mox  consequutae  infinitae  illae  calamitates  ostendunt,  quarum  ne  nunc  quidem  finis  apparet.  Unde  vero  ista  praedictio,  inquies?  minime  certe  ex  falsissima  illa  et  profanissima  divinatrice  astrologia,  quam  ex  Dei  verbo  damnabat  ille  si  quisquam  alius,  sed  ex  illis  ipsis  prophetarum  libris,  quos  tum  interpretabatur.  Quum  enim  eadem  illa  mala  in  Galliis  videret  regnare,  propter  quae  Dominus  populum  suum  durissime  castigare,  hostes  autem  suos  iustis  poenis  ulcisci  consuevit,  quidni  eadem  impoenitentibus  impendere  pronuntiaret?  Simili  ratione  Lutherus  proximas  Germaniae  clades  ob  verbi  Dei  contemptum  et  prospexit,  et  praedixit,  quarum  tamen  praecipuas  causas  utinam  melius  cognovisset.  Sic  etiam  hoc  ipso  tempore  non  est  difficile  animadvertere,  quum  in  Galliis  ac  praecipue  a  quibus  minime  oportuit  non  tantum  defendantur  plus  satis  omnibus  notae  superstitiones,  et  manifestae  idolomaniae,  sed  etiam  apertus  Epicureismus,  et  horrendae  ac  omnibus  ante  saeculis  inauditae  blasphemiae  impune,  audientibus  et  ridentibus  omnibus,  tolerentur,  quum  denique  iustitiae  et  aequitati  (frustra  positis  edictis  et  legibus)  nullus  sit  relictus  locus:  quis  ita  caecus  est,  ut  non  prospiciat  horrendas  quasdam  poenas  illorum  scelerum  autoribus  ac  defensoribus,  ac  fortassis  etiam  (qua  in  re  utinam  sim  falsus  vates!)  toti  illi  regno  imminere?  Transibit  enim  certe  potius  coelum  et  terra,  quam  Dominus  haec  inulta  (quae  vel  ipsi  Turcae  exhorrescerent)  manere  patiatur:  et  quo  diutius  haec  poena  differtur,  eo  gravior  suo  tempore  apparebit.  Scio  fore  ut  haec  alii  derideant,  sicut  et  Noah  ipse  derisus  est:  alii  etiam  graviter  accusent,  sicut  et  Ieremias  habitus  est  vir  rixae.  Sed  sua  nihilominus  Deo  veritas  constabit.  Rogo  autem  illum,  generosissime  domine,  primum  ut  et  regiam  ipsam  maiestatem  imprimis  sanctis  omnibus  virtutibus  induat,  quod  etiam  aliqua  iam  ex  parte  factum,  et  deinceps  futurum  omnes  sperant  et  optant.  Deinde  ut  multos  tui  (quod  sine  adulatione  dictum  sit)  et  paucorum  quorundam  similes,  sancta  videlicet  illa  spiritus  prudentia,  et  zelo  pietatis  et  iustitiae  (quod  est  R.  M.  symbolum)  ornatos  consiliarios  ei  attribuat,  quorum  consiliis  vitia  tam  multa  serio  corrigi,  et  sancta  ac  iusta  gubernatio  ex  sacro  Dei  verbo  et  R.  M.  autoritate  feliciter  institui  possit.  Postremo  ut  te  cum  illa  tua  vere  christiana  coniuge,  et  liberis,  generosissimisque  tuis  fratribus,  et  sanctis  eorum  familiis,  omnes  denique  piorum  coetus,  secundum  Deum  et  Regiam  Maiestatem,  in  illustrissimum  principem  Condensem,  de  quo  alius  (ut  spero)  nobis  dabitur  dicendi  locus,  et  in  te  reliquamque  piam  ac  religiosam  nobilitatem  respicientes,  feliciter  stabiliat  ac  conservet.  Genevae  15.  Calend.  Februar.  1565.