5:137
LIBER
L
CAPUT
XXIII.
XXIV.
XXV.
tius
ungues
esse?
tibi
rictum
illum
edendorum
hominum
capacem?
N'on
exigimus
a
te,
ut
manus
ista,
exitium
familiarium
certissimum,
ulli
salutaris
sit:
ut
iste
animus
ferox,
insatiabile
gentium
malum,
citra
sanguinem
caedemque
satietur.
Clementia
vocatur,
si
ad
occidendum
amicum
carnifex
inter
homines
eligitur.
Hoc
est
quare
vel
abominanda
sit
saevitia,
quod
excedit
fines,
primum
solitos,
deinde
humanos.
Nova
supplicia
conquirit,
ingenium
advocat,
instrumenta
excogitat;
per
quae
varietur
atque
extendatur
dolor,
et
delectetur
malis
hominum.
Tunc
ille
diri
animi
morbus
ad
insaniam
pervenit
ultimam,
quum
[pag.
130]
crudelitas
versa
est
in
voluptatem,
et
iam
occidere
hominem
iuvat.
Nam
talem
virum
a
tergo
sequitur
eversio.
Odio,
veneno,
gladiis,
tam
multis
periculis
petitur,
quam
multorum
ipse
periculum
est:
privatisque
nonnunquam
consiliis,
alias
vero
consternatione
publica
circumvenitur.
Levis
enim
et
privata
pernicies
non
totas
urbes
movet.
Quod
late
furere
coepit,
et
omnes
appetit,
undique
configitur.
Serpentes
parvulae
fallunt,
nec
publice
consequuntur.
Ubi
aliqua
solitam
mensuram
transiit,
et
in
monstrum
excrevit,
ubi
fontes
potu
infecit,
et
s%
afflavit,
deurit,
obteritque,
quacumque
incessit,
ballistis
petitur.
Possunt
verba
dare,
et
evadere
pusilla
mala;
ingentibus
obviam
itur.
Sic
unus
aeger
nec
domum
quidem
perturbat.
At
ubi
crebris
mortibus
pestilentiam
esse
apparuit,
conclamatio
civitatis
ac
fuga
est,
et
diis
ipsis
manus
intenduntur.
Sub
uno
aliquo
tecto
flamma
apparuit,
familia
vicinique
aquam
ingerunt
At
incendium
vastum,
et
multas
iam
domos
depastum,
parte
urbis
obruitur.
Quid
enim
interest]
Ad
illud
referendum,
quod
in
superiori
capite
dixerat,
abiecto
homine
in
sylvestre
animal
transire,
qui
sanguine
gauderet
et
vulneribus:
nunc
per
apostrophen
seu
aversionem
ad
Alexandrum,
Quid
interest,
inquit,
tuam
ipse
crudelitatem
exsequaris,
an
dentibus
leonis
saevias?
etc.
Haec
figura
μετάβασις
dicitur
Rutilio
Lupo.
Lysimachum]
Hic
inter
scriptores
non
convenit,
quod
multi
affirmant
Lysimachum
leoni
obiectum
ab
Alexandro:
unus
Q.
Curtius
eam
opinionem
refellit.
Nam
et
ipse
Seneca
alibi,
et
Valerius
libro
IX.
cap.
de
ira
et
odio,
et
Iustinus
libro
XV.
consentiunt
obiectum
fuisse,
sed
quum
ad
conspectum
eius
concitus
leo
impetum
fecisset,
manum
manipulo
involutam
in
os
eius
immersisse,
arreptaque
lingua
feram
exanimasse.
Curtii
autem
verba
sunt
libro
VIII.
:
Inter
quas
quum
leo
magnitudinis
rarae
ipsum
regem
invasurus
incurreret,
forte
Lysimachus,
qui
postea
regnavit,
proximus
Alexandro,
venabulum
obiicere
ferae
coeperat.
Quo
rex
repulso,
et
abire
iusso,
adiecit,
tam
a
semet
quam
a
Lysimacho
leonem
interfici
posse.
Lysimachus
enim
quondam
quum
venaretur
in
Syria,
[pag.
131]
occiderat
eximiae
magnitudinis
feram
solus:
sed
laevo
humero
usque
ad
ossa
laceratus,
ad
ultimum
periculi
pervenerat.
|