5:135
DE
CLEMENTIA
iarium,
illud
autem
impossibile
duceret.
Ac
inulta
saecula
visus
est
recte
huiusmodi
facinus
desperasse.
Nemo
enim
sexcentis
post
annis
tale
scelus
perpetravit.
Sed
post
Annibalis
bellum
L.
Hostius
fertur
primus
patrem
occidisse.
Haec
Plutarchus
in
vita
Romuli.
Cui
adversatur
Livius,
quemadmodum
indicat
L.
Flori
Epitome
in
lib.
LXVIII,
ubi
scribitur
P.
Malleolum
primum
omnium
insutum
culleo
matre
interempta,
in
mare
praecipitatum
esse,
C.
Mario,
nisi
fallor,
quintum
consule.
CAPUT
XXIV.
Indicta
est
aliquando
a
senatu
sententia,
tit
servos
a
liberis
cultus
distingueret.
Deinde
apparuit
quantum
periculum
immineret,
si
servi
nostri
numerare
nos
coepissent.
Idem
scito
metuendum
esse,
si
nulli
ignoscitur.
Cito
apparebit,
pars
civitatis
deterior
quanto
praegravet.
Non
minus
principi
turpia
sunt
multa
supplicia,
quam
medico
multa
funera.
Bemissius
imperanti
melius
paretur.
Natura
contumax
est
humanus
animus,
et
in
contrarium
atque
arduum
nitens:
sequiturque
facilius
quam
ducatur.
Et
ut
generosi
atque
nobiles
equi
melius
facili
freno
reguntur,
[pag.
128]
ita
clementiam
voluntaria
innocentia
impetu
suo
sequitur,
et
dignam
putat
civitas,
quam
servet
sibi.
Plus
itaque
hac
via
proficitur.
Crudelitas
minime
humanum
malum
est,
indignumque
tam
miti
animo.
Ferina
ista
rabies
est,
sanguine
gaudere
ac
vulneribus,
et
abiecto
homine,
in
sylvestre
animal
transire.
Et
hic
exemplo
probat,
quam
non
semper
bonis
securitatem
comparent
malorum
poenae.
Indicta
est]
Quemadmodum
senatores
ab
equitibus
discernebat
latus
clavus,
et
calceus
lunatus,
et
rursum
equites
a
plebe
differebant
annulo
aureo.
Sed
quo
tempore,
aut
quibus
consulibus
factum
sit
hoc
senatusconsultum,
nusquam
me
legere
memini,
nec
temere
reperiri
posse
affirmare
ausim.
Indicere
pro
denunciare
verbum
iuris
est,
ut
observavit
Servius
io
V.
Aeneidos
Vergilii
:
Indicitque
forum,
et
patribus
dat
iura
vocatis.
Propertius
libro
IV.:
Indixit
leges,
respondi
ego,
legibus
utar.
Quamvis
alibi
Servius
bellicum
esse
vocabulum
tradat,
in
illud
carmen
Vergilii
Aeneidos
VII.:
Ergo
iter
ad
regem,
polluta
pace,
latinum
Indicit
primis
iuvenum.
Apparuit
quantum
periculum]
Ad
id
respexit
quod
proverbio
fertur,
tot
domi
hostes
esse,
quot
servos.
Si
servi
nostri
nos
numerare]
Nemo
mirabitur
hoc
dixisse
Senecam,
qui
animadverterit
ad
verba
Plinii
lib.
XXXIII.:
At
nunc
cibi
quoque,
inquit,
et
potus
vindicantur
annulo
a
rapina.
Hoc
profecere
mancipiorum
legiones,
et
in
domo
turba
externa
acta.
Servorum
quoque
causa
nomenclator
|