5:116
Salustius
in
Iugurtha:
Centuriones
ducesque
turmsrum
partim
uti
transfugerent,
corrumpere,
alii
signo
dato
locum
uti
desererent.
Qui
militiam
deserunt,
dicuntur
simpliciter
deserere,
sine
adiecto.
Quintilianus
libro
IX.
:
Qui
aliquando
fortiter
fecerat,
et
alio
bello
petierat
ut
militia
vacaret
ex
lege,
quod
quinquagenarius
esset,
adversante
filio
ire
in
aciem
coactus,
deseruit.
In
hunc
sensum
Turnus
Aeneidos
XII.
vocat
Aeneam
desertorem
Asiae,
quasi
patriae
proditorem,
quod
Servius
non
bene
pro
exsule
interpretatus
est.
Numquid
aequum
est]
Quae
praecesserunt
argumenta,
a
similibus
ducebantur.
Nunc
ducitur
a
maiori.
Si
enim
omnia
impune
licent
domino
in
animal
brutum
et
mutum,
nec
tamen
grave
ac
durum
imperium
exercet,
a
maiori
sequitur
hominis
in
hominem
moderatum
esse
debere
[pag.
108]
imperium.
Post
descendit
ad
species,
exempla
proponens
in
equis,
in
catulis
venaticis,
in
asinis
etiam
et
bobus:
quae
si
aspere
tractentur
et
praefracte,
ad
verbera1)
indurescunt
potius
quam
flectuntur.
Atqui
equum]
Vergilius
Georgicon
III.
de
equis
loquens
:
Namque
aute
domandum
Ingentes
tollent
animos
prensique
negabunt
Verbera
lenta
pati,
et
duris
parere
lupatis.
Statius
I.
Achilleidos
:
Effrenae
tumidum
velut
igne
iuventae
Si
quis
equum
primis
submittere
tentet
habenis,
Ille
diu
campis,
fluviisque,
et
honore
superbo
Gavisus,
non
colla
iugo,
non
aspera
praebet
Ora
lupis,
dominique
negat
captivus
inire
Imperia,
atque
alios
miratur
discere
cursus.
Domandi
peritus
magister]
Id
est
mansuetarius.
Observavit
proprietatem
verbi,
quum
de
equis
loqueretur,
quos
domari
proprie
dicimus,
autore
Servio.
Cicero
Offic.
I.
:
Ut
equos
propter
crebras
contentiones
praeliorum
ferocitate
exsultantes,
domitoribus
tradere
solent,
ut
iis
facilius
uti
possint,
ete
Contundet
animos]
Hebetabit.
Sumpta,
ut
ait
Donatus,
a
fabris
translatio,
qui
saepe
repetendo
tundunt
aliquid
malleo
et
hebetant.
Plinius
in
Panegyrico:
Amas
constantiam
civium,
rectosque
ac
vividos
animos:
non,
ut
alii,
contundis
ac
deprimis,
sed
foves
et
attollis.
Latinus
Pacatus
in
Panegyrico:
Illa,
illa,
tyranni
consilia
caecavit.
Illa
et
animum
eius
obtudit,
et
gladium.
Quintilianus
libro
X.
Nam
si
nobis
sola
materia
fuerit
ex
litibus,
necesse
est
deteratur
fulgor,
et
durescat
articulus,
et
ipse
ingenii
mucro
quasi
quotidiana
pugna
retundatur.
Aliter
accepit
Ovidius
contundere
animos,
pro
eo
quod
est
ferocitatem
nimiam
mansuefacere
et
emollire,
libro
I.
de
Arte:
Phillyrides
Chiron
citharae
praefecit
Achillem,
Atque
animos
molli
contudit
arte
feros.
1)
Edd.
1611
ss.:
verba.
|