50:113
113
CAPUT
X.
114
Discite
a
me,
inquit,
quoniam
mitis
sum
et
humilis:
iugum
meum
suave,
et
onus
meum
leve.
Item
propheta
(Iesa.
42,
2.
3)
de
ipso
loquens:
Non
audietur
clamor
eius
in
plateis,
calamum
quassatum
non
confringet
etc.
Qua
igitur
mansuetudine
fuit
Christus,
eam
a
servis
quoque
suis
requirit.
Eius
mentionem
quum
facit
Paulus,
ab
ea
se
minime
esse
alienum
significat.
Ac
si
diceret:
Obtestor
vos
ne
eam
mansuetudinem,
quam
nobis
in
sua
persona
exihibuit
Christus,
et
quotidie
per
servos
suos
exhibet,
imo
quam
in
me
conspicitis,
adspernemini
Qui
secundum
faciem.
Quasi
per
mimesin
ex
adversariorum
persona
hoc
refert.
Ita
vero
quod
exprobrabant
verbis
tenus
fatetur,
ut
nihil
tamen
illis
in
re
ipsa
concedat:
quemadmodum
videbimus.
2.
Bogo
ne
praesens
audeam.
Quidam
orationem
defectivam
esse
putant:
neque
exprimi
quid
roget.
Ego
vero
potius
hic
absolvi
existimo
quod
priori
membro
deerat:
ut
sit
generalis
exhortatio:
Praebete
vos
mihi
dociles
et
morigeros,
ne
durior
esse
cogar.
Hoc
boni
pastoris
officium,
placide
et
humaniter
oves
potius
allicere,
ut
se
gubernari
patiantur
quam
violenter
cogere.
Austeritas
quidem,
fateor,
interdum
necessaria
est:
sed
incipiendum
semper
a
mansuetudine
et
in
ea
perseverandum
donec
se
tractabilem
praebet
auditor.
Extremum
remedium
est
in
severitate.
Tentandae,
inquam,
sunt
omnes
viae,
antequam
ad
rigorem
prosiliamus:
imo
nunquam
rigidi
simus
nisi
coacti.
Interea
quod
pusillanimem
ipsum
iudicabant
ac
timidum,
ubi
comminus
pugnandum
erat,
in
eo
errare
illos
significat,
quum
denuntiat
se
in
faciem
fortiter
restiturum
contumacibus.
Contemnunt
me,
inquit,
tanquam
hominem
pusillo
animo:
sed
fortiorem
sentient
ac
magis
animosum
quam
velint,
ubi
serio
conserendae
erunt
manus.
Inde
patet
quando
tempus
sit
asperius
agendi:
postquam
scilicet
experti
sumus
blanditias
et
lenitatem
nihil
proficere.
Invitus
faciam,
inquit
Paulus,
sed
tamen
facere
decrevi.
Optima
moderatio:
nam
ut
ducendi
sunt
potius
homines
quam
trahendi,
quoad
in
nobis
est:
ita
quum
apud
duros
et
praefractos
inutilis
est
lenitas,
tunc
necessario
exserendus
est
rigor.
Alioqui
non
modestia
erit,
neque
aequabilitas,
sed
dissoluta
ignavia.
Qui
nos
aestimant
Erasmus
vertit,
qui
nos
putant
veluti
secundum
carnem
ambulare.
Vetus
interpres
propius
(meo
iudicio)
accessit
ad
genuinum
Pauli
sensum,
qui
nos
arbitrantur,
tanquam
secundum
carnem
ambulemus.
Quamquam
neque
phrasis
est
satis
latina
:
neque
penitus
exprimit
totam
mentem
apostoli.
Nam
hic
AoyiCea&at
pro
censere
vel
aestimare
capitur.
De
nobis
sentiunt,
inquit
Paulus,
vel
nos
eo
loco
habent,
quasi
ambularemus
secundum
carnem.
Ambulare
secundum
carnem
Chrysostomus
exponit
infideliter
se
gerere,
vel
male
versari
in
officio
suo.
Et
certe
passim
hoc
Calvini
opera.
Vol.
L.
|