37:11
l
l
IN
ISAIAM
12
minibus
praestantissimum
naturaliter,
idque
vanitatis
damnari
a
propheta:
quia
subest
tacita
antithesis
inter
communem
generis
humani
naturam
et
gratiam
regenerationis.
Nonnulli
interpretes
ad
Assyrios
hoc
referunt,
ac
si
eorum
potentiam,
opes,
industriam,
conatus
extenuans,
imo
pro
nihilo
ducens
propheta
terrorem
eximeret
Iudaeis.
Hunc
igitur
sensum
eliciunt:
Si
vos
exanimant
hostium
vires,
memineritis
carnem
esse,
quae
sua
infirmitate
statim
concidit.
Sed
eorum
error
paulo
post
ex
contextu
refellitur,
ubi
propheta
diserte
ad
Iudaeos
ipsos
accommodat.
Diligenter
vero
tenendum
est,
totum
hominem
cum
suis
facultatibus
flori
conferri,
in
quibus
tantopere
sibi
placere
solent.
Nam
de
fragilitate
humanae
vitae
satis
vulgo
persuasi
sunt
omnes,
de
qua
profani
scriptores
amplissime
disputarunt.
Sed
in
evellenda
fiducia
quam
homines
ex
falsa
persuasione
sapientiae
concipiunt,
multo
plus
est
difficultatis:
si
quid
enim
aut
scientiae,
aut
industriae
habere
se
praeter
alios
putent,
merito
se
gloriari
arbitrantur.
At
nihil
tam
excellens
in
homine
esse
ostendit,
quod
non
cito
marcescat
ac
pereat.
Videtur
autem
propheta
correctionem
quandam
veluti
per
ludibrium
subiungere,
Quasi
flos
campi
:
plus
enim
quiddam
est
flos
quam
herba.
Est
igitur
concessio,
quod
tametsi
speciem
aliquam
prae
se
ferunt
homines,
tanquam
in
agris
flores,
qui
tamen
refulget
decor
protinus
interit
atque
evanescit,
ut
frustra
hoc
fallaci
et
inani
splendore
sibi
placeant
vel
applaudant.
7.
(Exaruit
herba.)
Posset
hoc
quidem
de
agrorum
pulchritudine
intelligi,
quam
venti
unius
impetus
deformat,
sicut
dicitur
Psalmo
103
(v.
15
sq.).
Nam
ventum
alibi
vocari
Dei
spiritum
scimus.
Mihi
tamen
magis
probatur
similitudinem
aptari
praesenti
causae:
quia
alioqui
obscurior
fuisset
eius
ratio.
Exegetice
ergo
exprimit
propheta
quorsum
illud
pertineat,
homines
cum
sua
gloria
nihil
aliud
esse
quam
herbam
:
nempe
quia
spiritus
Dei
repente
uno
flatu
omnes
absumet.
Sic
autem
resolvi
debet
oratio
:
Utcunque
vigeant
homines
praeclaris
dotibus
ornati,
simul
ac
flaverit
Dei
spiritus,
sentient
se
nihil
esse.
Nam
quod
se
inebriant
mendaci
confidentia,
inde
contingit,
quia
non
prodeunt
in
Dei
conspectum:
sed
quo
sibi
libere
adulentur,
abdunt
se
in
latebras.
Ergo
ut
fatua
erroris
dulcedine
fallere
se
desinant,
eos
ad
Dei
praesentiam
trahit
propheta,
et
concedit
florere
quidem
in
speciem,
quum
se
a
Deo
subduxerunt:
verum
simul
atque
Dominus
flatum
emiserit,
interire
omnem
illum
vigorem
et
florem
putrescere.
At
videtur
officium
adscribere
spiritui
Dei
quod
ab
ipso
longe
alienum
est:
eius
enim
vis
est
renovare
faciem
terrae.
Si
vero
Dominus
spiritum
substrahat,
omnia
in
nihilum
rediguntur.
Hic
longe
diversa
praedicat
Isaias,
ac
pugnare
videtur
cum
Davide
(Ps.
104,
30).
Sed
|