5:106
Ultima
experitur]
Haec
loquutio
proprie
in
desperatione
usurpatur.
Curtius
lib.
V.:
Madathes
erat
huius
regionis
praefectus,
haud
sane
multorum
temporum
homo,
quippe
ultima
pro
fide
experiri
decreverat.
Salustius
in
Catilina
:
Postquam
dies
comitiorum
venit,
et
Catilinae
neque
petitio,
neque
insidiae
quas
consuli
fecerat,
prospere
cesserunt,
constituit
bellum
facere,
et
extrema
omnia
experiri.
Hoc
quod
parenti,
etiam
principi]
Nunc
exemplum
argumento
subiecto
accommodat.
Quem
appellavimus
patrem
patriae]
Omnes
fero
Caesares
patres
patriae
a
senatu
consalutabantur,
ut
paene
solenne
hoc
fuerit
imperatorum
cognomen,
ex
quo
Iulio
delatum
fuerat:
et
Tacitus
promiscuum
hoc
cognomentum
libro
XI.
appellet.
Vide
Tranquillum.
Habuit
hoc
nomen
originem
a
Cicerone,
qui
post
suppressam
Catilinae
coniurationem
pater
patriae
est
appellatus,
ut
testatur
Appianus
libro
secundo.
Et
alibi
loquens
de
Caesare
dictatore:
Appellatus
est
pater
patriae;
quod
cognomen
primus
Cicero
meruit.
Iuvenalis
Satyra
VIII.
:
[pag.
98]
Sed
Roma
parentem,
Roma
patrem
patriae
Ciceronem
libera
dixit.
Plinius
libro
VII.
:
Salve
primus
omnium
parens
patriae
appellate.
Plutarchus
in
eius
vita
Catonem
fuisse
autorem
huius
cognominis
tradit"
quod
an
verum
sit,
in
medium
relinquo,
subiiciam
tamen
ipsius
Plutarchi
verba,
et
Ciceronis
locum,
quo
facilius
possint
aestimare
lectores.
Nonnihil,
inquit,
Ciceroni
ac
universae
reipublicae
Cato
conduxit:
qui
tribunatus
viribus
fultus,
aequa
licet
potestatis
licentia,
ampliori
tamen
dignitate
institit.
Facile
enim
cuncta
solvit,
et
Ciceronis
consulatum
adeo
pro
rostris
extulit,
ut
Ciceronem
honoribus
omnium
maximis
dignatus
sit,
illum
patrem
patriae
appellans:
quod
cognomen
primum
ex
Catonis
oratione
Ciceroni
inditum,
ad
caeteros
emanasse
existimatur.
Cicero
ipse
in
oratione
pro
Sextio
sic
loquitur:
Quid
fuit
illud,
quod
summus
artifex
flens
et
recenti
laetitia,
et
moesto
dolore,
ac
desiderio
mei,
egit
aperte
multo
gravioribus
verbis
meam
causam,
quam
egomet
de
me
agere
potuissem?
Summi
enim
poetae
ingenium
non
solum
arte
sua,
sed
etiam
dolore
exprimebat.
Tum
illa
quanto
cum
gemitu
acta
sunt?
O
pater!
Me
me
ille
absentem
ut
patrem
deplorandum
putarat,
quem
Q.
Catulus,
quem
multi
alii
saepe
in
senatu
patrem
patriae
nominarant.
Quanto
cum
fletu,
quum
*)
patrem
pulsum,
patriam
afflictam
deploraret,
domum
incensam,
eversamque?
Sic
egit,
ut
demonstrata
pristina
fortuna,
fletum
etiam
inimicis
atque
invidis
excitaret.
Nominatim
sum
appellatus,
in
Bruto.
Hic
nominatim
Q.
Catulum
memorat,
nulla
mentio
Catonis
:
et
in
senatu,
1)
Edd.
f
ecc.:
eum.
|