45:10  10  etiam  iusti.  Porro  iustitiam  hanc  breviter  definit  Lucas,  quod  ambulaverint  in  Domini  praeceptis.  Utrumque  diligenter  notandum:  nam  etsi  in  hunc  finem  laudantur  Zacharias  et  Elisabeth,  ut  sciamus  lucernam,  quae  praeluxit  filio  Dei,  non  ex  obscura  domo,  sed  illustri  quodam  sacrario  sumptam  esse,  sub  eorum  tamen  exemplo  nobis  interim  monstratur  pie  iusteque  vivendi  regula.  Hoc  ergo  in  vita  recte  instituenda  primum  est,  ut  studeamus  nos  probare  Deo.  Scimus  autem,  cor  sincerum  et  puram  conscientiam  ab  eo  maxime  requiri.  Itaque  perversus  erit  ordo,  si  quis  posthabita  cordis  integritate  externam  modo  vitam  in  obsequium  legis  componat.  Tenendum  enim  memoria  est,  Deum,  ad  quem  respicere  iubemur,  non  externam  operum  larvam,  sed  cor  praecipue  intueri.  Secundo  deinde  loco  accedat  obedientia,  hoc  est,  ne  sibi  quisque  novam  iustitiae  formam,  quae  allibuerit,  sine  Dei  verbo  fabricet,  sed  nos  Dei  imperio  sinamus  regi.  Neque  enim  haec  definitio  negligenda  est,  Iustos  esse,  qui  vitam  suam  formant  ad  legis  praecepta:  quo  innuitur,  nihil  apud  Deum  esse  fictitios  omnes  cultus,  et  vagum  esse  ac  erroneum  humanae  vitae  cursum,  simul  ac  disceditur  ab  eius  lege.  Inter  praecepta  et  iustificationes  hoc  interest,  quod  posterius  nomen  proprie  ad  pietatis  et  divini  cultus  exercitia  refertur,  prius  autem  magis  generale  est,  tamque  ad  Dei  cultum,  quam  ad  caritatis  officia  pertinet.  Nam  D'pn,  quae  statuta  aut  decreta  significant  Hebraeis,  graecus  interpres  iustificationes  vertit:  D^pn  autem  in  scriptura  sacra  caeremonias  fere  significant,  quibus  se  in  Dei  cultum  et  fidei  confessione  exercebat  populus.  Quamvis  autem  hypocritae  in  parte  ista  valde  curiosi  sint  et  anxii,  nihil  tamen  cum  Zacharia  et  Elisabeth  simile  habent.  Nam  sinceri  Dei  cultores,  quales  erant  hi  duo,  non  arripiunt  nudas  caeremonias  et  inanes,  sed  in  veritatem  intenti  spiritualiter  eas  observant.  Impuri  autem  et  fucati  homines,  etiamsi  assidue  in  externis  caeremoniis  se  fatigent,  quia  tamen  eas  minime  observant,  qualiter  *  praeceptae  sunt  a  Domino,  nihil  quam  ludunt  operam.  In  summa,  duobus  istis  verbis  complexus  est  Lucas  totam  legem.  Verum  si  in  lege  servanda  irreprehensibiles  fuerunt  Zacharias  et  Elisabeth,  Christi  gratia  nihil  habebant  opus:  plena  enim  legis  observatio  vitam  confert,  et  ubi  nulla  est  eius  transgressio,  cessat  etiam  reatus.  Respondeo,  elogia  ista,  quibus  tam  magnifice  ornantur  servi  Dei,  cum  exceptione  sumenda  esse.  Reputare  enim  convenit,  quomodo  agat  cum  illis  Deus,  nempe  secundum  foedus  quod  cum  illis  pepigit:  cuius  primum  caput  est  gratuita  reconciliatio,  et  quotidiana  venia,  qua  illis  peccata  ignoscit.  Iusti  ergo  et  irreprehensibiles  censentur,  quoniam  tota  vita  testatur,  eos  iustitiae  addictos  esse,  regnare  in  illis  Dei  timorem,  dum  quoddam  est